Vai trò của sinh học phân tử trong hội chứng ung thư di truyền

Ung thư là nguyên nhân tử vong đứng hàng thứ hai sau bệnh lý tim mạch. Nguyên nhân sinh bệnh ngoài do yếu tố ngoại sinh môi trường tác động, thì còn có yếu tố nội sinh bên trong đặc biệt là di truyền. Khoảng 5 phần trăm bệnh nhân ung thư được chẩn đoán có liên quan đến sự hiện diện của thay cấu trúc gen.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vai trò của sinh học phân tử trong hội chứng ung thư di truyềnVai trò của sinh học phân tử... VAI TRÒ CỦA SINH HỌC PHÂN TỬ TRONG HỘI CHỨNG UNG THƯ DI TRUYỀN Nguyễn Hoàng Quý 1, Võ Thị Ngọc Điệp 2 TÓM TẮT Ung thư là nguyên nhân tử vong đứng hàng thứ hai sau bệnh lý tim mạch. Nguyên nhân sinh bệnh ngoàido yếu tố ngoại sinh môi trường tác động, thì còn có yếu tố nội sinh bên trong đặc biệt là di truyền. Khoảng5 phần trăm bệnh nhân ung thư được chẩn đoán có liên quan đến sự hiện diện của thay cấu trúc gen. Tínhđến ngày nay, có khoảng hơn 80 gen liên quan đến yếu tố di truyền đã được xác định. Tiền căn gia đình cóthành viên bị ung thư được xem như là một trong những yếu tố quan trọng để gợi ý ung thư liên quan đếnyếu tố di truyền. Trong phần tổng quan này, chúng tôi sẽ tập hợp y văn để nêu bật vai trò của sinh học phântử trong tư vấn di truyền bệnh lý ung thư, đặc biệt là hội chứng vú-buồng trứng trong ung thư vú và ung thưbuồng trứng, và hội chứng Lynch trong ung thư đại trực tràng, ung thư nội mạc tử cung. Từ khóa: hội chứng ung thư di truyền ABSTRACT THE ROLE OF MOLECULAR BIOLOGY IN HEREDITARY CANCER SYNDROMES Nguyen Hoang Quy1, Vo Thi Ngoc Diep 2 Cancer is the second leading cause of death after cardiovascular disease. The etiology caused notonly exogenous environmental factors, but also internal endogenous factors, especially genetic factors.Approximately 5 % of diagnosed cancer patients are involved in the presence of genetic variation. To date,as one of the most important factors in identifying cancer-related to genetic factors. In this review, we willretrieve the literature to highlight the role molecular biology in medical oncogenetic counseling, particularlyin breast and ovarian cancer syndrome, and Lynch syndrome in colorectal cancer, endometrial cancer. Key word: hereditary cancer sundromes. I. GIỚI THIỆU bệnh nhân ung thư được chẩn đoán có liên quan đến Ung thư là nguyên nhân tử vong đứng hàng thứ sự hiện diện của thay cấu trúc gen, dẫn đến đột biếnhai sau bệnh lý tim mạch. Nguyên nhân sinh bệnh sinh ung. Tính đến ngày nay, có khoảng hơn 80 genung thư ngoài do yếu tố ngoại sinh từ môi trường liên quan đến yếu tố di truyền đã được xác định.tác động, thì còn có yếu tố nội sinh bên trong đặc Tiền căn gia đình có thành viên bị ung thư được xembiệt là di truyền theo phả hệ gia đình. Khoảng 5% như là một trong những yếu tố quan trọng để gợi ý1. Bộ môn Ung thư, Đại học Y - Ngày nhận bài (Received): 29/7/2018; Ngày phản biện (Revised): 14/8/2018;Dược TP Hồ Chí Minh - Ngày đăng bài (Accepted): 27/8/20182. Khoa Nội 1, Bệnh viện Ung - Người phản hồi (Corresponding author): Nguyễn Hoàng QuýBướu TP Hồ Chí Minh - Email: nguyenhoangquy2009@gmail.com; ĐT: 0903194492130 Tạp Chí Y Học Lâm Sàng - Số 50/2018Bệnh viện Trung ương Huếung thư liên quan đến yếu tố di truyền [1]. hướng di truyền theo tính trạng trội trội, liên quan Yếu tố di truyền trong ung thư thường do sự đến sự thay đổi ở gen sửa chữa ADN, bao gồm genkhiếm khuyết về những gen liên quan đến sửa chữa BRCA1 và BRCA2. Gen BRCA1 nằm trên nhiễmADN, trong điều kiện đột biến những gen sửa chữa sắc thể 17, gen BRCA2 nằm trên nhiễm sắc thể 13.ADN, cơ chế sửa chữa bị rối loạn, tạo điều kiện kích Đây được coi là hai gen có nguy cơ cao gây unghoạt những gen sinh ung, hoạt hóa các protein sinh thư vú và ung thư buồng trứng. Ngoài ra một sốung, thúc đẩy các tế bào ung thư phát triển và hình gen khác đã được xác định liên quan đến hội chứngthành khối u ác tính. này là PALB2, RAD51. Gen BRCA1 và BRCA2 Bệnh nhân khi phát hiện và điều trị ung thư, việc chịu trách nhiệm mã hóa protein điều hòa sửa chữatư vấn di truyền có thể nhằm giúp theo dõi, tầm soát sai sót của ADN, kiểm soát chu kỳ tế bào. Đột biếnvà phát hiện sớm ung thư nguyên phát thứ hai có thể BRCA1 và BRCA2 sẽ làm thay đổi cấu trúc dixuất hiện sau khi đã điều trị ung thư nguyên phát truyền, sinh ung thư [3].thứ nhất. Ngoài ra, việc tư vấn cho những người Ước tính gen BRCA chiếm khoảng 2-10% bệnhthân trong phả hệ gia đình, khuynh hướng và nguy nhân mắc bệnh ung thư vú và khoảng 15-20% bệnhcơ mắc các khối u lành và ác tính khác có thể xảy nhân ung thư buồng trứng. Khi có sự hiện diện độtra cũng được xem là yếu tố quan trọng trong tư vấn biến gen BRCA, bệnh nhân hoặc người lành mangdi truyền ung thư. Một tình huống khác tuy không gen đột biến sẽ có nguy cơ ung thư vú tuổi trẻ, tăngthường gặp khi bệnh nhân đi khám sức khỏe định kỳ tỉ lệ xuất hiện ung thư vú thứ 2 sau ung thư vú thứvà xét nghiệm những gen đột biến có khuynh hướng nhất, tăng tỉ lệ ung thư buồng trứng. Ngoài ra mộtung thư. Vai trò của tư vấn di truyền trong ung thư điểm cần được chú ý tuy ít gặp hơn là ung thư vúcũng được đặt ra nhằm có chiến lược theo dõi và ở nam giới cũng được xem có tính gia đình. Độtđiều trị toàn diện biến BRCA1 còn có thể xuất hiện ở ung thư cổ tử Trong bài tổng quan này, chúng tôi sẽ trình bày cung, tiền liệt tuyến, tụy và ung thư dạ dày. Đột biếnvề cái nhìn tóm lược về tư vấn di truyền trên nhóm BRCA2 tăng tỉ lệ đột biến trên melanoma cũng nhưbệnh nhân ung thư có hội chứng ung thư vú-buồng túi mật, đường mật [3], [4].trứng, và nhóm bệnh nhân có hội chứng Lynch trong Về phương diện sinh học phân tử: Chẩn đoán độtung thư đại trực tràng và ung thư nội mạc tử cung biến trong hội chứng ung t ...