Vai trò FDI và khả năng hấp thụ tới năng suất doanh nghiệp ngành chế biến chế tạo Việt Nam - phân tích hồi quy ngưỡng

Bài viết trình bày vai trò FDI và khả năng hấp thụ tới năng suất doanh nghiệp ngành chế biến chế tạo Việt Nam - phân tích hồi quy ngưỡng. Nghiên cứu nhằm trả lời các câu hỏi đặt ra là liệu lan tỏa FDI tới các doanh nghiệp nội địa ngành công nghiệp chế biến chế tạo có bị tác động bởi khả năng hấp thụ hay không?.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vai trò FDI và khả năng hấp thụ tới năng suất doanh nghiệp ngành chế biến chế tạo Việt Nam - phân tích hồi quy ngưỡng Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2022. ISBN: 978-604-82-7001-8 VAI TRÒ FDI VÀ KHẢ NĂNG HẤP THỤ TỚI NĂNG SUẤT DOANH NGHIỆP NGÀNH CHẾ BIẾN CHẾ TẠO VIỆT NAM - PHÂN TÍCH HỒI QUY NGƯỠNG Phùng Mai Lan Trường Đại học Thuỷ lợi, email: lanpm@tlu.edu.vn1. GIỚI THIỆU CHUNG hay kìm hãm lan tỏa FDI, từ đó gián tiếp ảnh hưởng tới năng suất TFP của doanh nghiệp. Đã có nhiều nghiên cứu tiến hành đánh giátác động của FDI đến tăng trưởng kinh tế và 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨUhiệu quả doanh nghiệp nội địa (Merlevede vàSchoors, 2006; Keller và Yeaple, 2009; Để kiểm định sự tồn tại tác động ngưỡngNguyễn Khắc Minh, 2009). Tuy nhiên, một của khả năng hấp thụ trong mối quan hệ giữavấn đề được nhận ra là để có thể sử dụng tối ưu lan tỏa FDI và năng suất nhân tố tổng hợpnguồn vốn này đòi hỏi năng lực hấp thụ nhất TFP của các doanh nghiệp ngành côngđịnh của nước sở tại. Girma (2005), Vũ Hoàng nghiệp chế biến chế tạo Việt Nam, nghiênDương (2020) đã chỉ ra ảnh hưởng của FDI cứu áp dụng phương pháp hồi quy ngưỡngđến các doanh nghiệp trong nước có thể tích của Hansen (2000) - nghiên cứu lý thuyết mởcực hoặc tiêu cực phụ thuộc vào mức độ của đường cho các nghiên cứu thực nghiệm vềkhả năng hấp thụ. Khả năng hấp thụ cũng giúp phương pháp hồi quy ngưỡng. Mô hìnhgiải thích ảnh hưởng lan tỏa năng suất tiêu cực nghiên cứu thực nghiệm khi bổ sung thêmtừ FDI ở các quốc gia Châu Phi và ảnh hưởng các biến tương tác được đề xuất như sau:tích cực ở Châu Âu và Châu Á (Nijkam và lnTFPijrt = α + αi + γ1dactrungij + γ2HerfjtLeudjou, 2019; Ubeda và Perez-Hermandez, + γ3thechert + γ4lantoajt + γ5lantoajt* hapthuit2017). Một số nghiên cứu đã nhấn mạnh vai + γ6lantoajt*R&Dit + γ7lantoajt*lienketit +trò của khả năng hấp thụ trong việc gia tăng ρ1lantoajtI(ABCijt < ƛ1)+ρ2lantoajtI (ABCijt  ƛ 1)năng suất thông qua khai phá tri thức (Laborda + ijrt (1)Castillo và cộng sự, 2014; Liang, 2017) trong trong đó, ký hiệu ijrt là doanh nghiệp i thuộckhi số khác khẳng định khả năng hấp thụ có thể ngành j, tỉnh r ở thời điểm t.ảnh hưởng tiêu cực từ FDI (Kim, 2015). Nhìn  lnTFP là thước đo đại diện cho năng suấtchung, các nghiên cứu dừng lại ở đánh giá tácđộng của kênh lan tỏa ngang và chưa đi sâu chi nhân tố tổng hợp của doanh nghiệp đo lườngtiết đánh giá đặc điểm từng ngưỡng hấp thụ bằng phương pháp ước lượng GMM củacũng như chưa chỉ rõ các nhân tố cụ thể làm Wooldridge (2009).tăng hoặc kìm hãm lan tỏa FDI.  dactrung là véc tơ biểu thị các biến số Nghiên cứu nhằm trả lời các câu hỏi đặt ra đặc trưng của doanh nghiệp có thể tác độnglà liệu lan tỏa FDI tới các doanh nghiệp nội đến năng suất của doanh nghiệp (Mức trangđịa ngành công nghiệp chế biến chế tạo có bị bị vốn trên lao động Kl, Thu nhập bình quântác động bởi khả năng hấp thụ hay không? lao động Lc, Tỷ lệ vốn bên ngoài Vngoai,Và nếu có thì những nhóm doanh nghiệp với Tuổi doanh nghiệp Age).các ngưỡng hấp thụ khác nhau sẽ được  lantoa là véc tơ biểu thị các lan tỏa FDIhưởng lợi như thế nào từ các kênh lan tỏa (Tổng lan tỏa fs, lan tỏa ngang Hor, lan tỏaFDI. Những nhân tố nào trực tiếp thúc đẩy xuôi For, lan tỏa ngược Back). 375Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2022. ISBN: 978-604-82-7001-8  ABC là khả năng hấp thụ: Ngành chế biến thực phẩm là ngành có khả TFPit năng hấp thụ kém nhất. Ngành điện điện tử ABCit  max(TFP)it và sản xuất phương tiện là hai ngành đạt mức  kiemsoat là véc tơ biểu thị các biến số năng suất TFP cao và khả năng hấp thụ khákiểm soát bao gồm mức độ tập trung ngành và cao. Kết quả kiểm định tác động ngưỡng xácthể chế (Chỉ số mức độ tập trung thị trường nhận tồn tại ngưỡng đôi của khả năng hấp thụherf, Chỉ số năng lực cạnh tranh tỉnh PC1). trong mối quan hệ giữa lan tỏa FDI và năng suất của doanh nghiệp ngành công nghiệp  ρ là hệ số ngưỡng tương quan tương ứng chế biến chế tạo.với các trường hợp giá trị ngưỡng thấp hơn Tổng ảnh hưởng của lan tỏa FDI có tác độnghoặc cao hơn γ1. ...