Xác định liên cầu lợn Serotype 2 (Streptococcus suis) ở bệnh phẩm dịch não tủy bằng kỹ thuật realtime PCR

Bài viết trình bày khảo sát kết quả phát hiện liên cầu lợn serotype 2 trong dịch não tủy ở bệnh nhân viêm màng não mủ bằng kỹ thuật realtime PCR. Phương pháp: Sử dụng kỹ thuật realtime PCR khuếch đại vùng gen cps2J mã hóa cấu trúc vỏ polysaccharide của vi khuẩn liên cầu lợn serotype 2 để phát hiện vi khuẩn này trên 55 mẫu nghiệm dịch não tủy.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xác định liên cầu lợn Serotype 2 (Streptococcus suis) ở bệnh phẩm dịch não tủy bằng kỹ thuật realtime PCRTạp chí Y Dược học - Trường Đại học Y Dược Huế - Tập 6, số 3 - tháng 7/2016 XÁC ĐỊNH LIÊN CẦU LỢN SEROTYPE 2 (STREPTOCOCCUS SUIS) Ở BỆNH PHẨM DỊCH NÃO TỦY BẰNG KỸ THUẬT REALTIME PCR Lê Văn An1, Nguyễn Hoàng Bách1, Phan Nữ Diệu Hồng2 (1)Trường Đại học Y Dược Huế, (2)Bệnh viện Trung ương Huế Tóm tắt Mục tiêu: Khảo sát kết quả phát hiện liên cầu lợn serotype 2 trong dịch não tủy ở bệnh nhân viêm màngnão mủ bằng kỹ thuật realtime PCR. Phương pháp: Sử dụng kỹ thuật realtime PCR khuếch đại vùng gen cps2Jmã hóa cấu trúc vỏ polysaccharide của vi khuẩn liên cầu lợn serotype 2 để phát hiện vi khuẩn này trên 55 mẫunghiệm dịch não tủy. Kết quả: Realtime PCR xác định liên cầu lợn serotype 2 dương tính trong 21 trường hợp,chiếm tỷ lệ 38,2% mẫu nghiệm, trong đó cả hai xét nghiệm realtime PCR và phân lập dương tính ở 18 mẫunghiệm chiếm 32,7%, 3 mẫu CSF (5,5%) cho kết quả realtime PCR dương tính nhưng phân lập vi khuẩn khôngmọc. Kết luận: Kỹ thuật realtime PCR xác định được liên cầu lợn serotype 2 với tỷ lệ cao hơn so với phân lậpvi khuẩn, kỹ thuật này nên dùng phối hợp với phân lập vi khuẩn khi có nghi ngờ viêm màng não do liên cầulợn ở những phòng xét nghiệm có trang bị. Từ khóa: Liên cầu lợn ( Streptococcus suis), viêm màng não, dịch não tủy, realtime PCR. Abstract DETECTION OF STREPTOCOCCUS SUIS SEROTYPE 2 IN CEREBROSPINAL FLUID (CFS) SAMPLES BY A REALTIME POLYMERASE CHAIN REACTION Le Van An1, Nguyen Hoang Bach1, Phan Nu Dieu Hong2 (1)Hue University of Medicine and Pharmacy, (2)Hue Central Hospital Objective: To apply a realtime PCR for detection of Streptococcus suis serotype 2 in CSF samples from pa-tients with purulent meningitis. Methodology: Fifty five CSF samples from patients with suspected meningi-tis were collected for testing by the realtime PCR amplified for cps2J gene and bacterial isolation. Results: Theresults showed that S.suis was positve in 21 samples (38.2%) by realtime PCR, in which 18 samples (32.7%)were positive by both realtime PCR and bacterial culture, 3 samples (5.5%) were positive by only realtimePCR. Conclusion: The realtime PCR detected S.suis with higher rate than bacterial isolation, it should be usedroutinely for detection of meningitis caused by S.suis in laboratories equipped with PCR system. Key words: Liên cầu lợn (Streptococcus suis), meningitis, CSF, realtime PCR ----- 1. ĐẶT VẤN ĐỀ trùng ở người do vi khuẩn Streptococcus suis ở nhiều Vi khuẩn liên cầu lợn (Streptococcus suis viết tắt nơi trên thế giới, chúng gây nên các nhiễm trùnglà S.suis) có túc chủ động vật tự nhiên là lợn, thường nặng bao gồm nhiễm khuẩn máu và viêm màng nãogây nhiễm trùng không triệu chứng ở đường hô hấp [3], [4], [5]. Chẩn đoán xác định nhiễm liên cầu lợncủa lợn, ở Canada khoảng 94% lợn con khỏe mạnh chủ yếu dựa vào các phương pháp vi khuẩn học gồmở 4- 8 tuần tuổi có mang vi khuẩn này ở khoang mũi phân lập vi khuẩn ở dịch não tủy hay ở máu, đây làhầu. Căn cứ vào kháng nguyên polysaccharide của phương pháp chuẩn, có sẵn vi khuẩn sống để xácvỏ ngoài cùng của vi khuẩn liên cầu lợn được chia định tính nhạy cảm với các kháng sinh điều trị. Tuythành 35 serotype, trong đó serotype 2 thường nhiên, phân lập và định danh vi khuẩn cho kết quảgây nhiễm trùng cho người bao gồm nhiễm khuẩn chậm, thường kéo dài 2- 3 ngày sau khi cấy, hơn nữahuyết, viêm màng não, viêm nội tâm mạc [1], [2]. khi bệnh nhân đã dùng kháng sinh trước khi nhập Trong 10 năm gần đây nhiều thông báo nhiễm viện, phân lập và nuôi cấy vi khuẩn thường không - Địa chỉ liên hệ: Lê Văn An, email: levanan.hump@gmail.com DOI: 10.34071/jmp.2016.3.14 - Ngày nhận bài: 26/11/2015; Ngày đồng ý đăng: 26/4/2016; Ngày xuất bản: 12/7/2016 94 JOURNAL OF MEDICINE AND PHARMACY Tạp chí Y Dược học - Trường Đại học Y Dược Huế - Tập 6, số 3 - tháng 7/2016phát triển. Kỹ thuật khuếch đại gen phát hiện sự hiện (Agilent Technologies Inc, Santa Clara, USA)diện của DNA đích đặc hiệu của vi khuẩn trong dịch 2.3. Phương pháp nghiên cứunão tủy có thể cho kết quả dương tính khi vi khuẩn 2.3.1. Các bước tiến hànhcòn sống hoặc vi khuẩn đã chết do dùng kháng sinh 2.3.1.1. Chuẩn bị mẫu nghiệmtrước với điều kiện là còn sản phẩm DNA đặc hiệu Mẫu bệnh phẩm sau khi đến phòng thí nghiệmtrong mẫu bệnh phẩm, xét nghiệm này cũng cho kết được xử lý bằng trộn đều, dùng pipet vô trùng lấyquả nhanh trong vòng 8 -10 giờ sau khi mẫu nghiệm 200µl để tiến hành tách chiết DNA, phần còn lạiđược đưa đến phòng thí nghiệm. Kỹ thuật realtime tiến hành xét nghiệm vi khuẩn học bằng nuôi cấyPCR gần đây được đưa vào để xác định nhiễm trùng và xét nghiệm trực tiếp tìm vi khuẩn theo quy trìnhStreptococcus suis ở nhiều phòng thí nghiệm trên thế chẩn đoán thường quy [13].giới, ở Việt Nam kỹ thuật này cũng được sử dụng từ 2.3.1.2. Tách chiết DNA: Lấy 200µl mẫu nghiệmnhiều năm trước đây ở một số trung tâm nghiên cứu được trộn đều và được tách chiết DNA theo hướngở phành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội [1], [ 6], [7]. dẫn của nhà sản xuất ...