Báo cáo nghiên cứu khoa học: Tách và xác định cấu trúc của b-amyrin từ cành cây trám đen (Canarium Nigrum (Lour.) Engl.) ở Nghệ An.

Tuyển tập các báo cáo nghiên cứu khoa học hay nhất của trường đại học vinh năm 2007 tác giả: 11. Hoàng Văn Lựu, Trần Đình Thắng, Võ Thị Ngọc Tân và Lê Thị Thu Hiệp, Tách và xác định cấu trúc của b-amyrin từ cành cây trám đen (Canarium Nigrum (Lour.) Engl.) ở Nghệ An...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Tách và xác định cấu trúc của b-amyrin từ cành cây trám đen (Canarium Nigrum (Lour.) Engl.) ở Nghệ An."§¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 1A-2007 T¸ch vµ x¸c ®Þnh cÊu tróc cña β-amyrin tõ cµnh c©y tr¸m ®en (Canarium Nigrum (Lour.) ENgl.) ë NghÖ An (a ) (a ) Ho ng V¨n Lùu , TrÇn §×nh Th¾ng , (b ) Vâ ThÞ Ngäc T©n , Lª ThÞ Thu HiÖp (c) Tãm t¾t: Tõ cµnh c©y tr¸m ®en (Canarium nigrum (Lour.) Engl.) ë NghÖ An chóng t«i ®· ph©n lËp ®−îc β -amyrin lµ hîp chÊt lo¹i tritecpenoit. CÊu tróc cña hîp chÊt nµy ®· ®−îc x¸c ®Þnh b»ng c¸c ph−¬ng ph¸p phæ. I. Më ®Çu C©y tr¸m ®en cßn gäi lµ c©y bïi, « l·m, tªn khoa häc: Canarium nigrum.Lour. Engl. hay Canarium pimela Keen-Pimela nigra Lour. vµ Canariumtramdenanum Dai et. Yakovl. C©y cao trung b×nh, l¸ kÐp h×nh l«ng chim, dµi 20-25cm, gåm bèn ®«i l¸ chÐt. Hoa mäc thµnh thuú mang nh÷ng nh¸nh gåm nhiÒuchïm cã 6-10 hoa. Qu¶ h×nh trøng khi chÝn cã mµu tÝm ®en sÉm, dµi 3-4cm, réng2cm, h¹t cøng cã 3 ng¨n. Mïa qu¶ vµo th¸ng 10-12 [1,2]. Tr¸m ®en cã ë Nam TrungQuèc, H¶i Nam, Lµo, C¨mpuchia. ë n−íc ta, c©y mäc hoang trong rõng nöa rông l¸d−íi 500m ë B¾c Bé vµ Trung Bé trªn ®Êt Èm hoÆc h¬i kh« vµ ®−îc trång nhiÒu ë c¸ctØnh Th¸i Nguyªn, Phó Thä, NghÖ An…[3]. C©y chøa nhùa dÇu lµ nh÷ng khèi mÒm mµu tr¾ng vµng; cã h×nh d¹ng vµ cÊutróc h¬i gièng s¸p ong, mïi th¬m nång, vÞ cay; nhùa dÇu chøa tinh dÇu vµ nhùa.Tinh dÇu l¸ tr¸m ®en gåm 26 hîp chÊt vµ ®· x¸c ®Þnh ®−îc 22 hîp chÊt. Tinh dÇugåm chñ yÕu c¸c monotecpenoit. C¸c monotecpen hydrocacbon α-phellandren(28,15%), guaia-1(5), 11-dien 15,72%, α-pinen (13,28%), ∆3-caren (10,31%) vµ p-mentha-1(7)-3-dien (7,37%) lµ c¸c hîp chÊt chÝnh. Tinh dÇu tõ nhùa kh« tr¸m ®engåm cã h¬n 30 hîp chÊt, trong ®ã ®· x¸c ®Þnh 23 hîp chÊt. Tinh dÇu chñ yÕu lµsecquitecpen (monotecpen ®· bay hÕt). Thµnh phÇn chÝnh lµ: copaen (23,18%); τ-cadinen (12,3%); p-meth-3-en, 2-isopropenyl-1- vinyl (6,36%); cadina-4,9-dien(6,19%); vµ cadina-1(10)-4-dien (6,09%). Thµnh phÇn ho¸ häc cña dÞch chiÕtcloroform tõ vá c©y tr¸m ®en gåm cã h¬n 35 hîp chÊt, trong ®ã 24 hîp chÊt ®· ®−îcnhËn diÖn, thµnh phÇn ho¸ häc cña dÞch chiÕt cloroform chñ yÕu lµ monotecpen vµsecquitecpen. Tinh dÇu tõ nô non tr¸m ®en cã 29 hîp chÊt, trong ®ã 15 hîp chÊt ®·®−îc x¸c ®Þnh. Thµnh phÇn chÝnh cña tinh dÇu nô non tr¸m ®en lµ: β -pinen(25,19%), γ-elemen (11%), β -caryophylen (7,25%) vµ tecpinen-4- ol (4,95%) [4]. Qu¶ cã vÞ chua ngät, bïi, bÐo, cã t¸c dông sinh t©n dÞch, gi¶i kh¸t, thanhgiäng, gi¶i ®éc r−îu, gi¶i ®éc c¸, ch÷a ¨n nhÇm c¸ nãc cã ®éc, ¨n ph¶i c¸ thèi, hãcx−¬ng c¸. Dïng ngoµi ch÷a nøt nÎ da do kh« l¹nh, lë ngøa nhÊt lµ lë miÖng kh«ngh¸ ra ®−îc vµ trÞ s©u r¨ng. RÔ cã vÞ ngät, trÞ phong thÊp. L¸ cã vÞ h¬i ®¾ng, h¬i ch¸t;cã t¸c dông thanh nhiÖt, gi¶i ®éc, trÞ m¹o c¶m, viªm ®−êng h« hÊp trªn, viªm phæi,sang thòng ghÎ lë. NhËn bµi ngµy 27/3/2006. Söa ch÷a xong 15/9/2006. 73§¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 1A-2007 II. thùc nghiÖm MÉu c©y tr¸m ®en ®−îc thu h¸i ë Thanh Ch−¬ng, NghÖ An vµo th¸ng 4/2005.MÉu cµnh ®−îc c¾t nhá ph¬i, sÊy kh« ë 400C sau ®ã ®em nghiÒn nhá. Bét cµnh (11kg)®−îc chiÕt håi l−u c¸ch thuû víi metanol. DÞch chiÕt ®−îc cÊt c¸ch thuû thu håi dungm«i thu ®−îc cao metanol (207g). ChiÕt lÇn l−ît víi n-hexan, cloroform, n-butanol.CÊt thu håi dung m«i b»ng cÊt quay ch©n kh«ng thu ®−îc khèi l−îng c¸c cao t−¬ngøng lµ: 13g, 10g vµ 143g. Cao n-butanol ®−îc ph©n t¸ch trªn cét silicagel, kÝch th−íccét (60mm x 1100mm), sö dông silicagel cì h¹t 230-400/mesh (0,040-0,063mm). víihÖ dung m«i röa gi¶i: CHCl3: CH3OH: H2O (30: 1: 0,05; 20: 1: 0,05; 10: 1: 0,05; 5: 1:0,05) thu ®−îc 125 ph©n ®o¹n. Ph©n ®o¹n 5, 70, 94 thu ®−îc chÊt r¾n mµu tr¾ng.Tinh chÕ vµ kÕt tinh l¹i nhiÒu lÇn b»ng metanol vµ axeton thu ®−îc chÊt A, B vµ Ct−¬ng øng. Phæ khèi l−îng EI-MS ®−îc ghi trªn m¸y HP 5989 B-MS t¹i ViÖn ho¸ häc-ViÖn Khoa häc vµ C«ng nghÖ ViÖt Nam, víi n¨ng l−îng b¾n ph¸ 70 eV. Phæ 1H- NMR®−îc ®o trªn m¸y BRUKER 500 MHz, phæ 13C-NMR ®−îc ®o trªn m¸y BRUKER 125MHz t¹i ViÖn Ho¸ häc-ViÖn Khoa häc vµ C«ng nghÖ ViÖt Nam. III. KÕt qu¶ v th¶o luËn X¸c ®Þnh cÊu tróc cña C chÊt r¾n v« ®Þnh h×nh, kh«ng mµu, kh«ng tan trongcloroform, dÔ tan trong trong metanol. Phæ khèi va ch¹m electron (EI-MS) cho khèil−îng ph©n tö 426 (C30H50O). M¶nh cã sè khèi 218 lµ sù do ph©n c¾t Retro- ...