Đào tạo nguồn nhân lực du lịch trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0

Bài viết "Đào tạo nguồn nhân lực du lịch trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0" phân tích những thời cơ, thách thức và yêu cầu đặt ra, thực trạng và những bất cập đối với đào tạo nguồn nhân lực du lịch, từ đó đưa ra một số giải pháp và kiến nghị đối với các cơ sở đào tạo, doanh nghiệp du lịch và cơ quan quản lý nhà nước nhằm nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực du lịch trong bối cảnh CMCN 4.0. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đào tạo nguồn nhân lực du lịch trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0 ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC DU LỊCH TRONG BỐI CẢNH CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0 PGS, TS. Hoàng Văn Thành Trường Đại học Thương mạiTÓM TẮT Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 (CMCN 4.0) đã tạo ra những thời cơ và thách thức đanxen, tác động đến nhiều ngành, nhiều lĩnh vực của đời sống kinh tế- xã hội. Trong đó, ngành du lịchlà một trong những ngành chịu sự tác động mạnh nhất của CMCN 4.0 và để thích ứng, đòi hỏi toànngành phải nhanh chóng đổi mới mô hình hoạt động theo hướng “du lịch thông minh”. Muốn đổimới phát triển du lịch trước hết cần phải đảm bảo nguồn nhân lực du lịch về số lượng, cơ cấu vàchất lượng, đặc biệt là nhân lực chất lượng cao, dẫn đến các cơ sở đào tạo du lịch phải nhanhchóng tiếp cận và đưa vào ứng dụng những thành tựu của CMCN 4.0, nhằm nâng cao chất lượngđào tạo, đáp ứng yêu cầu phát triển của các doanh nghiệp và ngành du lịch trong thời gian tới.Trên cơ sở các nguồn dữ liệu thứ cấp có liên quan, bài viết phân tích những thời cơ, thách thức vàyêu cầu đặt ra, thực trạng và những bất cập đối với đào tạo nguồn nhân lực du lịch, từ đó đưa ramột số giải pháp và kiến nghị đối với các cơ sở đào tạo, doanh nghiệp du lịch và cơ quan quản lýnhà nước nhằm nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực du lịch trong bối cảnh CMCN 4.0.Từ khóa: Cách mạng công nghiệp 4.0, cơ sở đào tạo du lịch, chất lượng đào tạo nguồn nhân lực,nguồn nhân lực du lịch chất lượng cao.1. THỜI CƠ, THÁCH THỨC VÀ YÊU CẦU ĐẶT RA ĐỐI VỚI ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂNLỰC DU LỊCH TRONG BỐI CẢNH CMCN 4.01.1. Thời cơ và thách thức Klaus Schwab, người sáng lập và chủ tịch điều hành Diễn đàn Kinh tế Thế giới, đã mô tảCMCN 4.0 là cuộc cách mạng kế tiếp và bao trùm 3 cuộc cách mạng trước đó như sau: ―Cách mạngcông nghiệp đầu tiên sử dụng năng lượng nước và hơi nước để cơ giới hóa sản xuất. Cuộc cáchmạng lần 2 diễn ra nhờ ứng dụng điện năng để sản xuất hàng loạt. Cuộc cách mạng lần 3 sử dụngđiện tử và công nghệ thông tin để tự động hóa sản xuất. Bây giờ, cuộc Cách mạng Công nghiệp Thứtư đang nảy nở từ cuộc cách mạng lần 3, nó kết hợp các công nghệ lại với nhau, làm mờ ranh giớigiữa vật lý, kỹ thuật số và sinh học‖. Về nội dung, CMCN 4.0 diễn ra trên 3 lĩnh vực chính gồmCông nghệ sinh học, Kỹ thuật số và Vật lý. Lĩnh vực Công nghệ sinh học của CMCN 4.0 nghiên cứu để tạo ra những bước nhảy vọttrong Nông nghiệp, Thủy sản, Y dược, Chế biến thực phẩm, Bảo vệ môi trường, Năng lượng táitạo, Hóa học và Vật liệu. Kỹ thuật số trong CMCN 4.0 bao gồm các yếu tố cốt lõi như Trí tuệnhân tạo (AI), Vạn vật kết nối - Internet of Things (IoT) và Dữ liệu lớn (Big Data). Lĩnh vựcVật lý của CMCN 4.0 nghiên cứu Robot thế hệ mới, Máy in 3D, Xe tự lái, các Vật liệu mới vàCông nghệ nano. Trong đào tạo nguồn nhân lực du lịch, CMCN 4.0 đã tạo ra nhiều thời cơ: Cuộc cách mạngnày đã thúc đẩy mạnh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong phát triển kinh tế nói chung, dulịch nói riêng, tạo điều kiện cho quá trình chuyển đổi mô hình tăng trưởng từ dựa vào tài nguyên,lao động giá rẻ sang kinh tế tri thức, làm thay đổi căn bản khái niệm đổi mới công nghệ và thay đổiquá trình sản xuất kinh doanh, thúc đẩy quá trình tự động hóa dựa trên các thiết bị máy móc điềukhiển và dây chuyền sản xuất tự động thông minh, cho phép giảm chi phí thời gian tiền bạc và nângcao chất lượng sản phẩm. CMCN 4.0 làm gia tăng các giải pháp kết nối thế giới, tạo tiền đề cho rađời những mô hình kinh doanh mới và mở ra những cách thức cung cấp hàng hóa và dịch vụ mới,thay đổi cách thức quản lý chuỗi cung ứng cho phép các doanh nghiệp giám sát và tối ưu hóa tài sảnvà các hoạt động một cách chi tiết. Bối cảnh trên đã tạo thuận lợi cho các cơ sở đào tạo du lịch đổimới mô hình hoạt động để nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực du lịch. Bên cạnh thời cơ, CMCN 4.0 cũng đặt ra nhiều thách thức đối với đào tạo nguồn nhân lựcdu lịch: Toàn cầu hóa là xu hướng tất yếu trong bối cảnh CMCN 4.0, làm cho sự kết nối giữa mọingười, mọi tổ chức gần như không còn khoảng cách, thời gian diễn ra sự kiện gần như đồng thời tại 187mọi nơi trên thế giới. Xu hướng toàn cầu hóa thúc đẩy mọi người, mọi tổ chức vừa hợp tác vừacạnh tranh và phụ thuộc lẫn nhau, đồng thời cũng kéo theo nhiều vấn đề như ô nhiễm môi trường,biến đổi khí hậu, khai thác tài nguyên cạn kiệt, xung đột vũ trang, khủng bố, dịch bệnh, tệ nạn xãhội… tác động tiêu cực đến hoạt động du lịch ở mọi nơi trên thế giới. Để thích ứng với những thayđổi nhanh chóng và khó lường của môi trường kinh doanh, nâng cao trình độ quản lý kinh tế vàquản trị kinh doanh, thì việc đáp ứng nhu cầu về nguồn nhân lực chất lượng cao đã trở nên cấp thiếtđối với các ngành kinh tế, trong đó có du lịch. Đây là một thách thức lớn đối với các cơ sở đào tạodu lịch hiện nay. Trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, Việt Nam đã và đangký kết, tham gia các Hiệp định thương mại tự do song phương và đa phương thế hệ mới cũng đặt rathách thức lớn đối với các cơ sở đào tạo du lịch, nhằm cung cấp nguồn nhân lực du lịch chất lượngcao, đáp ứng yêu cầu của thị trường nhân lực trong nước, đồng thời đủ sức cạnh tranh trên thịtrường nhân lực khu vực và toàn cầu.1.2. Yêu cầu đặt ra Để tận dụng thời cơ, vượt qua thách thức của CMCN 4.0, nhà nước, doanh nghiệp và cơ sởđào tạo du lịch cần phối hợp hoạt động để phát triển, nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lựcdu lịch, nhằm đáp ứng nhu cầu về số lượng, cơ cấu và chất lượng nhân lực du lịch của thị trườngtrong nước, khu vực ASEAN và quốc tế. Cụ thể, trong thời gian tới hoạt động đào tạo nguồn nhânlực du lịch cần đáp ứng các yêu cầu cơ bản sau đây: - Hoàn thiện hệ thống văn bản pháp lu ...