Giáo trình bệnh ngoại khoa gia súc

Tài liệu tham khảo Giáo trình bệnh ngoại khoa gia súc. Viêm là một triệu chứng thường thấy nhất đối với bệnh ngoại khoa, hầu như tất cả các bệnh ngoại khoa đều phát sinh triệu chứng viêm. Viêm là phản ứng của toàn thân chống lại mọi vật kích thích có hại đối với cơ thể, nó thể hiệu tại cục bộ các mô bào.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình bệnh ngoại khoa gia súc Bé Gi¸o dôc vμ §μo t¹o Tr êng ®¹i häc N«ng nghiÖp I BÖnh ngo¹i khoa gia sóc Nhμ xuÊt b¶n N«ng nghiÖp Huúnh V¨n kh¸ng BÖnh ngo¹i khoa gia sóc Nhμ xuÊt b¶n N«ng nghiÖp Hμ néi - 20031 PhÇn mét Ngo¹i khoa ®¹i c ¬ng Ch ¬ng 1 ViªmI. Kh¸i niÖm vÒ viªm Viªm lμ mét triÖu chøng th êng thÊy nhÊt ®èi víi bÖnh ngo¹i khoa, hÇu nh tÊt c¶ c¸c bÖnhngo¹i khoa ®Òu ph¸t sinh triÖu chøng viªm. Viªm lμ ph¶n øng cña toμn th©n chèng l¹i mäi vËt kÝch thÝch cã h¹i ®èi víi c¬ thÓ, nã thÓhiÖn t¹i côc bé c¸c m« bμo. B¶n th©n cña viªm lμ mét qu¸ tr×nh bÖnh lý lÊy phßng vÖ lμ chñ yÕunh»m duy tr× sù c©n b»ng trong c¬ thÓ. Ph¶n øng nμy ® îc h×nh thμnh trong qu¸ tr×nh tiÕn ho¸cña sinh vËt vμ ® îc thÓ hiÖn ë ph¶n øng tæng hîp toμn th©n bao gåm nh÷ng biÕn ®æi vÒ m¹chm¸u, m« bμo vμ dÞch thÓ. TriÖu chøng cña viªm xuÊt hiÖn nÆng hay nhÑ, tiªn l îng tèt hay xÊu ®Òu cã liªn quan chÆtchÏ ®èi víi tÝnh chÊt cña vËt kÝch thÝch, c êng ®é vμ thêi gian kÝch thÝch dμi hay ng¾n. Nh ng®iÒu quan träng nhÊt lμ kh¶ n¨ng ph¶n øng cña c¬ thÓ ®èi víi vËt kÝch thÝch, ®Æc biÖt lμ tr¹ng th¸ithÇn kinh cña con vËt. V× vËy mμ cïng mét nh©n tè kÝch thÝch, víi mét thêi gian vμ c êng ®ékÝch thÝch nh nhau vμ ®èi víi c¬ thÓ nμy th× ph¶n øng viªm xuÊt hiÖn rÊt nÆng cßn ®èi víi c¬ thÓkh¸c th× ph¶n øng viªm xuÊt hiÖn rÊt nhÑ hoÆc kh«ng cã. Nh vËy cã thÓ nãi tr¹ng th¸i thÇn kinhcña c¬ thÓ ®éng vËt cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi qu¸ tr×nh ph¸t sinh vμ ph¸t triÓn cña viªm mμ trong®ã t×nh tr¹ng dinh d ìng vμ ®iÒu kiÖn sèng cña con vËt l¹i cã ¶nh h ëng ®Õn tr¹ng th¸i thÇn kinhcña c¬ thÓ chóng. Toμn bé qu¸ tr×nh viªm mét mÆt lμ sù kÝch thÝch cã h¹i ®èi víi c¬ thÓ, mÆt kh¸clμ sù ph¶n øng cña c¬ thÓ chèng l¹i nh©n tè cã h¹i do t¸c nh©n kÝch thÝch g©y ra, gióp cho c¬ thÓchãng håi phôc, nh÷ng t¸c ®éng ®ã chñ yÕu dùa vμo sù ho¹t ®éng cña hÖ thèng thÇn kinh. Do ®ãmuèn t×m hiÓu b¶n chÊt cña chøng viªm ph¶i thÊy r»ng nã lμ ph¶n øng thÝch nghi ®Ó tù vÖ cña c¬thÓ khi bÞ c¸c nh©n tè kÝch thÝch t¸c ®éng ®Õn nã, kh¶ n¨ng nμy sinh vËt thu ® îc trong qu¸ tr×nhtiÕn ho¸ cña chóng, nhê cã kh¶ n¨ng nμy mμ c¬ thÓ sinh vËt cã thÓ ®èi phã víi nh÷ng kÝch thÝchcã h¹i b»ng nh÷ng ph¶n øng vÒ sinh lý vμ còng nh bÖnh lý. Khi cã ph¶n øng viªm x¶y ra ®èi víic¬ thÓ th êng cã hai mÆt lîi vμ h¹i. Trong c«ng t¸c ®iÒu trÞ bÖnh ngo¹i khoa ng êi thÇy thuècph¶i biÕt nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn cña chøng viªm ®Ó cã nh÷ng biÖn ph¸p t¸c ®éng thÝch hîp nh»mph¸t huy mÆt cã lîi vμ h¹n chÕ mÆt cã h¹i cña nã, lμm cho nã ph¸t triÓn tõ tõ, thuËn lîi t¹o ®iÒukiÖn cho c¬ thÓ gia sóc nhanh chãng tiªu viªm.II. Nguyªn nh©n Cã nhiÒu nguyªn nh©n g©y viªm: 1. Nguyªn nh©n c¬ giíi2 Do nh÷ng chÊn th ¬ng vÒ c¬ giíi nh gia sóc bÞ ®¸nh ®Ëp, tr ît ng·, gia sóc hóc, c¾n xÐ lÉnnhau g©y tæn th ¬ng bªn ngoμi c¬ thÓ dÉn ®Õn viªm. 2. Nguyªn nh©n vËt lý Gia sóc bÞ c¸c nh©n tè nh nhiÖt ®é, ®iÖn, phãng x¹ t¸c ®éng lªn c¬ thÓ g©y viªm. Víi nhiÖt®é cao g©y báng, nhiÖt ®é thÊp ph¸t c íc, ho¹i th . C¸c lo¹i tia X quang, tia phãng x¹, tia cùc tÝmcòng g©y viªm cho c¬ thÓ gia sóc. 3. Nguyªn nh©n ho¸ häc Do c¸c lo¹i ho¸ chÊt cã t¸c dông ph©n huû tÕ bμo tæ chøc c¬ thÓ gia sóc g©y nªn nh c¸c lo¹iaxit, kiÒm m¹nh, c¸c chÊt photpho, thuû ng©n v.v... 4. Nguyªn nh©n sinh vËt C¸c lo¹i vi khuÈn, virut, ký sinh trïng, c¸c lo¹i c«n trïng ®Òu cã thÓ g©y viªm cho c¬ thÓ giasóc do ®éc lùc còng nh sù t¸c ®éng c¬ giíi cña chóng. Vi khuÈn g©y viªm th êng cã 3 lo¹i: - Lo¹i vi khuÈn ho¸ mñ: Lo¹i nμy th êng g©y viªm ho¸ mñ ®èi víi tÕ bμo tæ chøc c¬ thÓ giasóc. Th êng thÊy nhÊt lμ lo¹i Staphylococcus vμ Streptococcus th êng kÕt hîp g©y nhiÔm. - Lo¹i vi khuÈn g©y thèi r÷a: Th êng chóng g©y qu¸ tr×nh thèi r÷a ®èi víi tÕ bμo tæ chøc vμg©y nhiÔm trïng toμn th©n nh c¸c trùc khuÈn g©y ho¹i th sinh h¬i. - Vi khuÈn g©y nhiÔm trïng ®Æc biÖt: Chñ yÕu lμ vi khuÈn g©y hiÖn t îng truyÒn nhiÔm tõc¸c vÕt th ¬ng nh vi khuÈn uèn v¸n, vi khuÈn nhiÖt th¸n, tþ th (Clostridium tetani, Bacillusanthracis, Malleomyces mallei). Ngoμi ra c¸c lo¹i nÊm g©y bÖnh nh : Actinomyces, Botriomyces còng g©y viªm cho c¬ thÓgia sóc.III. triÖu chøng C¨n cø vμo sù biÓu hiÖn bªn ngoμi cña viªm ng êi ta m« t¶ chøng viªm cã nh÷ng biÓu hiÖnsau: - S ng: Ban ®Çu t¸c nh©n kÝch thÝch t¸c ®éng lªn c¬ thÓ lμm h ng phÊn thÇn kinh co m¹chg©y sung huyÕt chñ ®éng. NÕu t¸c nh©n kÝch thÝch vÉn tiÕp tôc t¸c ®éng th× thÇn kinh co m¹ch bÞtª liÖt, c¸c yÕu tè g©y d·n m¹ch t¹i æ viªm t¨ng lªn tiÕp tôc t¸c ®éng lªn thμnh m¹ch lμm thμnhm¹ch d·n ra, tÝnh thÈm thÊu thμnh m¹ch t¨ng lªn t¹o ®iÒu kiÖn cho n íc vμ c¸c thμnh phÇn h÷uh×nh cña m¸u nh c¸c lo¹i b¹ch cÇu vμ ®«i khi c¶ hång cÇu tõ trong m¹ch m¸u tho¸t ra ngoμichÌn Ðp tæ chøc g©y ...