Mùa khô ở Tây Nguyên

Mùa khô ở Tây Nguyên thường kéo dài từ tháng 11 đến trung tuần tháng 4 hàng năm. Vào đầu mùa khô thường có những đợt gió lạnh, nhiệt độ xuống thấp nhưng vào giữa và cuối mùa khô, trời nắng nóng kéo dài, nhiệt độ tăng cao. Đây cũng là giai đoạn cây cà phê phân hóa mầm hoa, hình thành hoa và nở hoa, đậu quả, quả non phát triển, là giai đoạn ảnh hưởng quan trọng đến năng suất, chất lượng của cà phê. Bài viết dưới đây nhằm cung cấp cho bà con nông dân...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mùa khô ở Tây Nguyên  Mùa khô ở Tây Nguyên thường kéo dài từ tháng 11 đến trung tuần tháng 4 hàng năm. Vào đầu mùa khô thường có những đợt gió lạnh, nhiệt độ xuống thấp nhưng vào giữa và cuối mùa khô, trời nắng nóng kéo dài, nhiệt độ tăng cao. Đây cũng là giai đoạn cây cà phê phân hóa mầm hoa, hình thành hoa và nở hoa, đậu quả, quả non phát triển, là giai đoạn ảnh hưởng quan trọng đến năng suất, chất lượng của cà phê. Bài viết dưới đây nhằm cung cấp cho bà con nông dân các biện pháp bón phân, tưới nước, tỉa cành, phòng trừ sâu bệnh một cách hợp lý nhất để cà phê sinh trưởng và phát triển tốt, có năng suất cao, chất lượng tốt và gia tăng thu nhập cho người trồng cà phê. 1-Bón phân: 1A – Nhu cầu dinh dưỡng của cà phê trong mùa khô: Sau một năm mang quả, cây cà phê đã tích trữ trong quả, hạt một lượng dinh dưỡng rất lớn, do vậy thu hoạch quả cũng đồng nghĩa với việc lấy đi một lượng lớn chất hữu cơ và dinh dưỡng trongcây, làm cây bị suy kiệt, cây cà phê có nhu cầu caovề dinh dưỡng.Đạm cần thiết để cà phê tăng trưởng mạnh trongđiều kiện thời tiết khô hạn, nắng nóng kéo dài, giúpcà phê ra hoa đậu quả tốt, quả lớn nhanh. Thiếuđạm trong mùa khô làm cây bị cằn cỗi, lá ít, cànhtrơ trọi, năng suất và chất lượng cà phê thấp.Lân là yếu tố rất cần thiết cho việc phân hóa mầmhoa, nở hoa, tăng số hoa và số quả. Nếu thiếu lântrong giai đoạn này, quá trình phân hóa mầm hoa bịngừng trệ, số hoa ít, tỷ lệ đậu quả thấp, năng suấtvà chất lượng cà phê đều thấp. Thời tiết nắngnóng, đất khô cằn trong mùa khô làm lân trong đấtbị cố định ở các dạng cây không hút được nên tìnhtrạng thiếu lân ở cà phê càng trở nên trầm trọng vàviệc bón các loại phân có lân dễ tan trong mùa khôlà rất cần thiết.Kali là yếu tố giúp tăng tỷ lệ đậu quả, tăng sứcchống chịu sâu bệnh và thời tiết bất thuận. Thiếukali làm lá mỏng, khô mép lá, lá già rụng sớm, đặcbiệt là rụng hàng loạt khi gặp những đợt gió bắcđầu mùa. Thiếu kali cũng là nguyên nhân làm hoavà quả non rụng nhiều, tỷ lệ quả 1 nhân nhiều,năng suất và chất lượng thấp. Các nguyên tố dinhdưỡng trung lượng như lưu huỳnh, magiê, canxi rấtcần thiết cho cà phê trong mùa khô, giúp nở hoatốt, tỷ lệ đậu quả cao, năng suất chất lượng tốt.Thiếu lưu huỳnh, lá non mỏng, dòn, chuyểnvàng. Thiếu magiê, canxi, cây yếu, dễ gãy cành,rụng quả, năng suất thấp.Các nguyên tố vi lượngnhư kẽm, sắt, đồng, mangan, bo, molypđen và clocũng rất cần thiết cho việc tượng hoa, ra hoa, đậuquả, hạn chế rụng quả non của cà phê trong mùakhô. Các nguyên tố vi lượng còn có tác dụng giúpcà phê tăng sức chống chịu sâu bệnh và điều kiệnnắng nóng trong mùa khô. Thiếu các nguyên tố vilượng, cây cằn cỗi, lá non nhăn hoặc dài ra, hạtphấn kém phát triển, tỷ lệ đậu quả thấp, sâu bệnhnhiều, năng suất và chất lượng đều thấp.1B – Bón phân cho cà phê trong mùa khô: Trongthực tế, bà con nông dân thường chỉ bón phân ureahay sunphát amôn (SA) trong mùa khô kết hợp vớitưới. Đây là những các dạng phân đạm dễ tan vàviệc bón các loại phân này đã đáp ứng một phầnnhu cầu đạm của cây nên cà phê có xanh tốt hơn.Tuy nhiên, nếu chỉ bón phân đạm như trên thìkhông đáp ứng được nhu cầu lân, kali và các trungvi lượng của cây cà phê trong giai đoạn phân hóamầm hoa, nở hoa, đậu quả trong mùa khô. Sở dĩnông dân thường bón urea hay SA là vì các loạiphân bón trong mùa mưa không hoàn toàn thíchhợp để bón cho cà phê mùa khô và trong nhữngnăm trước đây nông dân không có nhiều sự lựachọn khác.Tuy nhiên hiện nay bà con nông dân đã có thể yêntâm nhờ phân bón ĐẦU TRÂU MÙA KHÔ (NPK20-5-6+TE) chuyên dùng cho cây cà phê. Với thànhphần đạm cao, lân và kali vừa phải (20% N, 5%P2O5, 6% K2O) và đầy đủ các chất trung và vilượng, phân bón ĐẦU TRÂU MÙA KHÔ giúp càphê hồi phục nhanh sau thu hoạch, thúc đẩy phânhóa mầm hoa tốt, ra nhiều hoa, hoa nở đều và tậptrung, tỷ lệ đậu quả cao, giảm tỷ lệ rụng quả, quảlớn nhanh, năng suất cao và chất lượng cà phê tốt.Phân ĐẦU TRÂU MÙA KHÔ với khả năng tannhanh, tan 99,9% nên rất thích hợp với việc bónphân kết hợp tưới nước và hoàn toàn thay thếđược urea, SA hay các loại phân khác.Trong mùa khô có thể bón từ 2-3 lần phân ĐẦUTRÂU MÙA KHÔ với lượng 200-300kg/ha/lần, kếthợp với các đợt tưới. Nếu thu được năng suất caothì cây mất sức nhiều nên cần phải bón lượng cao.Bón ngay khi tưới nước lần đầu bằng cách xả nướcvào bồn cho gần đủ lượng nước cần tưới để nướcngấm xuống tầng đất dưới. Rải phân vào bồn rồitưới lại để phân tan ra ngấm vào tầng đất mặt, hạnchế thất thoát phân bón. Vào cuối mùa khô, quả càphê đã vào giai đoạn lớn nhanh, lúc này nhu cầulân và kali của cà phê tăng cao, mặt khác cũng làthời điểm đất khô kiệt nhất, lân và kali hòa tan trongđất giảm mạnh nên có thể dùng phân NPK 16-16-8+13S Đầu Trâu để bón kết hợp tưới lần cuối. Quakết quả khảo nghiệm và thực tế sử dụng cho thấyphân bón ĐẦU TRÂU MÙA KHÔ và NPK 16-16-8-13S Đầu Trâu giúp cây cà phê tăng trưởng tốt, rahoa, đậu quả tập trung, nhiều quả, hạn chế rụngquả non, năng suất tăng cao, chất lượng cà phê tốt.2- Tỉa cành:Việc tỉa cành cần tiến hành trong cả năm nhưng đợttỉa cành cơ bản nhất là sau khi thu hoạch. Cần tỉanhững cành khô, cành sâu bệnh, cành già, cành còicọc hay cành vô hiệu mọc trong tán sát mặt đất haynhững cành thứ cấp quá dày vượt trên tán ngaysau khi thu hoạch. Việc tỉa cành cần tiến hành mộtcách cẩn thận bằng cưa hay kéo sắc để vết cắtngọt, không bị xước cành. Phải xác định vị trí cắtcho thích hợp để có được bộ tán cân đối, khôngquá “Nhọn” hay quá “Bè”. Vào cuối mùa khô, saukhi đã bón phân, cành vươn dài thêm, một số cànhmới mọc ra, cần tỉa cành tiếp để sửa tán nhằm cóđược bộ tán cân đối, hợp lý, tập trung dinh dưỡngnuôi quả để có năng suất cao.3- Phòng trừ sâu bệnh:Cần chú ý phòng trừ rệp sáp, rệp vẩy, bọ xít trongmùa khô, đặc biệt chú ý đến rệp sáp. Theo dõithường xuyên để phun ngay khi phát hiện có rệp,nếu để rệp sáp ...