Nghiên cứu mô hình kinh doanh của Amazon và bài học kinh nghiệm cho các doanh nghiệp bán lẻ điện tử khu vực miền Trung – Tây Nguyên

Trong bài viết này, bằng việc sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính tác giả đã nghiên cứu, phân tích và chỉ ra những ưu thế trong mô hình kinh doanh của Amazon. Từ đó đề xuất những bài học kinh nghiệm cho các doanh nghiệp bán lẻ điện tử Việt Nam nói chung và khu vực miền Trung - Tây Nguyên, nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh và năng lực cạnh tranh trên thị trường trong và ngoài nước trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang bùng phát mạnh mẽ trên phạm vi toàn cầu như hiện nay.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu mô hình kinh doanh của Amazon và bài học kinh nghiệm cho các doanh nghiệp bán lẻ điện tử khu vực miền Trung – Tây Nguyên Kỷ yếu Hội thảo quốc tế “Thương mại và phân phối” lần 1 năm 2018 NGHIÊN CỨU MÔ HÌNH KINH DOANH CỦA AMAZON VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM CHO CÁC DOANH NGHIỆP BÁN LẺ ĐIỆN TỬ KHU VỰC MIỀN TRUNG – TÂY NGUYÊN STUDY OF AMAZON BUSINESS MODEL AND LESSON FOR CENTRAL REGION – CENTRAL HIGHLANDS E-TAILING ENTERPRISES NCS. ThS. Lê Thị Hoài Trường Đại học Thương Mại Email: hoaile@tmu.edu.vn Tóm tắt Ngày nay cùng với sự phát triển vượt bậc của công nghệ thông tin và internet, thương mại điện tử đã không còn xa lạ và đang ngày càng khẳng định vai trò quan trọng của nó trong hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp nói riêng và nền kinh tế nói chung. Thực tế đã có rất nhiều doanh nghiệp thành công và lớn mạnh nhờ có thương mại điện tử, có thể kể đến một số doanh nghiệp lớn điển hình như Amazon, Dell computer, Alibaba, Apple hay ebay… Việc nghiên cứu những yếu tố thành công của những mô hình kinh doanh này sẽ có ý nghĩa rất lớn cho các doanh nghiệp Việt Nam khi tham gia vào thị trường điện tử. Trong bài viết này, bằng việc sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính tác giả đã nghiên cứu, phân tích và chỉ ra những ưu thế trong mô hình kinh doanh của Amazon – là công ty thương mại điện tử có giá trị lớn nhất hiện nay trên thế giới – từ đó đề xuất những bài học kinh nghiệm cho các doanh nghiệp bán lẻ điện tử Việt Nam nói chung và khu vực miền Trung - Tây Nguyên nói riêng có thể vận dụng một cách linh hoạt và thành công, nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh và năng lực cạnh tranh trên thị trường trong và ngoài nước trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang bùng phát mạnh mẽ trên phạm vi toàn cầu như hiện nay. Từ khóa: Amazon; Cách mạng công nghiệp 4.0; Mô hình kinh doanh; Thương mại điện tử; Thị trường điện tử. Abstract Nowadays, with the rapid development of information technology and the Internet, e-commerce is no longer unfamiliar and is increasingly asserting its important role in the production and business of enterprises and economy. In fact, there are many successful and growing businesses thanks to e-commerce, including some big businesses such as Amazon, Dell computer, Alibaba, Apple, eBay, etc. Studying of the success factors of these business models will be of great significance for Vietnamese enterprises entering the electronics marketplace. In this article, by using qualitative research methods, the author studied, analyzed and points out the advantages of Amazon's business model (the largest value-added e-commerce company on the world) and then give some experiences for e-tail Vietnamese enterprises and Central region – Central Highlands that can be flexibly and successfully applied to improve their production efficiency and competitiveness in domestic and abroad market in of the industrial revolution 4.0 background on the global scope. Keywords: Amazon; business model; e-commerce; e-marketplace; industrial revolution 4.0. 1. Đặt vấn đề Thương mại điện tử (TMĐT) ngày nay đang dần thay thế phương thức kinh doanh cũ với nhiều ưu thế nổi bật như thuận tiện hơn, tiết kiệm chi phí hơn, tốc độ giao dịch nhanh hơn, hiệu quả hơn, không bị giới hạn bởi không gian thời gian… Trên thế giới và tại Việt Nam, đã có nhiều doanh nghiệp nắm bắt được xu thế tất yếu này và đạt được những thành công nhất định. Tuy nhiên cũng có không ít doanh nghiệp hiện nay vẫn đang gặp nhiều khó khăn trong việc tìm ra mô hình kinh doanh phù hợp và đạt hiệu quả, đặc biệt là các doanh nghiệp bán lẻ điện tử mới thành lập. Vì vậy việc nghiên cứu các nhân tố thành công của các mô hình kinh doanh điển hình trong lĩnh vực này sẽ có ý nghĩa rất lớn cho các doanh nghiệp trên trong việc tìm ra mô hình kinh doanh điện tử phù hợp với năng lực của doanh 161 Kỷ yếu Hội thảo quốc tế “Thương mại và phân phối” lần 1 năm 2018 nghiệp mình. Thực tế có nhiều mô hình kinh doanh thương mại điện tử thành công, tuy nhiên trong phạm vi bài viết này, tác giả chọn mô hình kinh doanh của Amazon (vì đây là công ty thương mại điện tử B2C lớn nhất thế giới hiện nay và tất cả các doanh nghiệp khác đều có thể học hỏi từ mô hình kinh doanh của Amazon) để nghiên cứu và tìm ra những ưu điểm trong mô hình kinh doanh này, từ đó đề xuất những bài học kinh nghiệm để các doanh nghiệp bán lẻ điện tử Việt Nam nói chung và khu vực miền Trung – Tây Nguyên nói riêng có thể học hỏi và ứng dụng thành công. 2. Tổng quan nghiên cứu, cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu 2.1. Tổng quan nghiên cứu Mô hình kinh doanh lần đầu tiên được giới thiệu trên thế giới vào đầu thế kỷ 20 là mô hình “The bait and hook business model” (Tạm dịch là mô hình kinh doanh mồi và móc câu). Theo thời gian và sự phát triển của công nghệ mô hình kinh doanh ngày càng trở nên phức tạp và phong phú hơn, từ mô hình kinh doanh đơn giản trong truyền thống đến từ các cửa hàng của MsDonald’s, Toyota vào những năm 1950, hay Intel, Dell computer, Home Depot vào những năm 1980 cho đến những mô hình kinh doanh phức tạp hơn dựa trên nền tảng internet như Amazon, Alibaba, Ebay… vào những năm cuối của thế kỷ 20. Cùng với việc ra đời của các mô hình kinh doanh mới thì việc nghiên cứu những mô hình kinh doanh này cũng được các nhà nghiên cứu trên thế giới rất lưu tâm, có thể kể đến một số nhà nghiên cứu điển hình về lĩnh vực này như McKay và Marshall (2004) đưa ra đề xuất về khung gồm ...