Sự biến đổi tuần hoàn tính chất các nguyên tố hóa học. Định luật tuần hoàn.(T1)

Học sinh biết: Các khái niệm: tính kim loại, tính phi kim, độ âm điện, nội dung định luật tuần hoàn.Học sinh hiểu: Theo chiều tăng của điện tích hạt nhân của nguyên tử các nguyên tố - Tính kim loại và phi kim của các nguyên tố biến đổi tuần hoàn. - Hoá trị của các nguyên tố trong hợp chất với O, H biến đổi tuần hoàn. - Sự biến đổi tuần hoàn về thành phần và tính chất của hợp chất các nguyên tố.Học sinh...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sự biến đổi tuần hoàn tính chất các nguyên tố hóa học. Định luật tuần hoàn.(T1) Bµi 9: Sù biÕn ®æi tuÇn hoµn tÝnh chÊt cña c¸c nguyªn tè ho¸ häc - §Þnh luËt tuÇn hoµn. (TiÕt 1)I. Môc tiªu: Häc sinh biÕt: C¸c kh¸i niÖm: tÝnh kim lo¹i, tÝnh phi kim, ®é ©m ®iÖn, néi dung ®ÞnhluËt tuÇn hoµn. Häc sinh hiÓu: Theo chiÒu t¨ng cña ®iÖn tÝch h¹t nh©n cña nguyªn tö c¸c nguyªn tè - TÝnh kim lo¹i vµ phi kim cña c¸c nguyªn tè biÕn ®æi tuÇn hoµn. - Ho¸ trÞ cña c¸c nguyªn tè trong hîp chÊt víi O, H biÕn ®æi tuÇn hoµn. - Sù biÕn ®æi tuÇn hoµn vÒ thµnh phÇn vµ tÝnh chÊt cña hîp chÊt c¸c nguyªn tè. Häc sinh vËn dông: Gi¶i thÝch, so s¸nh tÝnh kim lo¹i, tÝnh phi kim cña ®¬n chÊt, tÝnhchÊt axit-baz¬ cña c¸c hîp chÊt cña c¸c nguyªn tè nhãm A.II. ChuÈn bÞ: PhÇn mÒm d¹y häc trªn m¸y vi tÝnh, b¶ng biÓu diÔn sù thay ®æi b¸n kÝnh, tÝnh kim lo¹i,tÝnh phi kim, b¶ng biÕn ®æi tÝnh axit-baz¬ cña c¸c oxit vµ hi®roxit. Ph¬ng ph¸p d¹y häc: ®µm tho¹i, gîi më.III. TiÕn tr×nh d¹y häc: Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trßHo¹t ®éng 1: (5 phót) Yªu cÇu hai häc sinh: N: [He]2s22p3 - ViÕt cÊu h×nh e cña: N(7), O(8), F(9). O: [He]2s22p4 - ViÕt cÊu h×nh e cña : P(15), S(16), Cl(17). F: [He]2s22p5 P: [Ne]3s23p3 Ta ®· biÕt cÊu h×nh e cña c¸c nguyªn tè trong b¶ng S: [Ne]3s23p4 cÆp Cl: [Ne]3s23p5HTTH biÕn ®æi tuÇn hoµn. Ta l¹i thÊy c¸cnguyªn tè F vµ Cl; O vµ S; N vµ P cã nh÷ng tÝnh chÊtt¬ng tù nhau. VËy tÝnh chÊt cña c¸c nguyªn tè cã biÕn ®æi tuÇnhoµn nh cÊu h×nh e? i. sù biÕn ®æi tÝnh kim lo¹i, phi kim cña c¸c nguyªn tè.Ho¹t ®éng 2: (5 phót) Ta cã kh¸i niÖm: TÝnh kim lo¹i lµ tÝnh chÊt cña mét nguyªn tè mµnguyªn tö cña nã dÔ mÊt electron ®Ó trë thµnh ion d -¬ng. Nªu tªn mét sè nguyªn tè thÓ hiÖn tÝnh kim lo¹i trongchu k× 2, 3. ChØ ra mét sè ph¶n øng mµ em ®· biÕttrong ®ã nguyªn tè nµy thÓ hiÖn tÝnh kim lo¹i. Nguyªn tö cµng dÔ mÊt electron th× tÝnh kim lo¹icña nguyªn tè cµng m¹nh. Kh¸i niÖm vÒ tÝnh phi kim: Nªu tªn, ®a ra ph¶n øng. VËy phi kim lµ nh÷ng nguyªn tè mµ nguyªn tö cñanã dÔ thu electron ®Ó trë thµnh ion ©m. Nªu tªn mét sè phi kim trong chu k× 2, 3. ChØ ra métsè ph¶n øng ®· biÕt trong ®ã nguyªn tè thÓ hiÖn tÝnhphi kim. Nguyªn tö cµng dÔ thu electron ®Ó trë thµnh ion ©mth× tÝnh phi kim cµng m¹nh. ChiÕu b¶ng HTTH vµ nªu râ: Ranh giíi t¬ng ®èi gi÷a c¸c nguyªn tè kim lo¹i vµ phikim lµ ®êng rÝch r¾c in ®Ëm. PhÝa bªn tr¸i lµ c¸cnguyªn tè kim lo¹i, phÝa bªn ph¶i lµ c¸c nguyªn tè phikim. Nªu tªn, ®a ra ph¶n øng.Ho¹t ®éng 3: (10 phót)1. Sù biÕn ®æi tÝnh chÊt trong 1 chu k×: H¬n 100 nguyªn tè ho¸ häc trong b¶ng HTTH ta sÏkh«ng ®ñ thêi gian ®Ó nghiªn cøu tØ mØ vÒ tõngnguyªn tè. Ta xÐt xem trong b¶ng HTTH th× tÝnh kimlo¹i vµ phi kim biÕn ®æi theo quy luËt g×? Tríc hÕt ta xÐt xem trong 1 chu k×, tÝnh kim lo¹i vµphi kim biÕn ®æi nh thÕ nµo theo chiÒu t¨ng dÇn cña®iÖn tÝch h¹t nh©n. ChiÕu h×nh 2.1 Sgk, lÊy chu k× 3 lµm thÝ dô. NhËn xÐt sù biÕn ®æi b¸n kÝnh nguyªn tö c¸cnguyªn tè trong chu k× 3? Gi¶i thÝch? B¸n kÝnh nguyªn tö gi¶m dÇn theo chiÒu t¨ng ®iÖn tÝch h¹t nh©n tõ Na Dùa vµo sù biÕn ®æi b¸n kÝnh nguyªn tö vµ kiÕn ®Õn Cl.thøc vÒ lùc ®iÖn, h·y dù ®o¸n sù biÕn ®æi vÒ kh¶ Do sè líp e kh«ng ®æi, ®iÖn tÝch h¹tn¨ng nhêng e (®Æc trng cho tÝnh kim lo¹i) còng nh thu nh©n t¨ng.e (®Æc trng cho tÝnh phi kim). B¸n kÝnh gi¶m, ®iÖn tÝch h¹t nh©n (Minh häa: Na t¸c dông víi H2O, Mg, Al t¸c dông víi t¨ng lµm lùc hót gi÷a h¹t nh©n vµ eHCl. Yªu cÇu nhËn xÐt, viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng). ngoµi cïng t¨ng nªn kh¶ n¨ng nh êng e KÕt luËn: Trong mçi chu k× theo chiÒu t¨ng cña gi¶m - tÝnh kim lo¹i gi¶m hay tÝnh phi®iÖn tÝch h¹t nh©n tÝnh kim lo¹i cña c¸c nguyªn tè kim t¨ng.gi¶m dÇn, ®ång thêi tÝnh phi kim t¨ng dÇn. Quy luËt trªn ®îc lÆp ®i lÆp l¹i ë c¸c chu k× kh¸c NhËn xÐt, viÕt ph¬ng tr×nh.n÷a. Do vËy, trong b¶ng HTTH th× c¸c nguyªn tè cã tÝnhchÊt biÕn ®æi tuÇn hoµn theo chiÒu t¨ng cña ®iÖntÝch h¹t nh©n.Ho¹t ®éng 4: (12 phót)2. Sù biÕn ®æi tÝnh kim lo¹i vµ phi kim trong métph©n nhãm A: Quan s¸t, nhËn xÐt. Trªn ®©y lµ sù biÕn ®æi tÝnh kim lo¹i vµ phi kim B¸n kÝnh nguyªn tö t¨ng dÇn tõ trªntrong 1 chu k×. VËy trong mét ph©n nhãm chÝnh th× xuèng. B¸n kÝnh t¨ng nhanh. Do sè lípsù biÕn ®æi tÝnh kim lo¹i vµ phi kim diÔn ra nh thÕ e t¨ng.nµo? TÝnh kim lo¹i t¨ng, tÝnh phi kim gi¶m. (ChiÕu thÝ nghiÖm Cl 2 ®Èy Br2, Br2 ®Èy I2 tõ dung Do b¸n kÝnh t¨ng nhanh.dÞch muèi. Yªu cÇu häc sinh viÕt ph ¬ng tr×nh, nhËn Nguyªn tè kim lo¹i m¹nh nhÊt lµ Fr,xÐt). nguyªn tè phi kim m¹nh nhÊt lµ F. ChiÕu h×nh 2.1 Sgk, lÊy nhãm VIIA lµm vÝ dô. Do trong cïng 1 chu k× th× tÝnh kim Em h·y nhËn xÐt vÒ chiÒu biÕn thiªn b¸n kÝnh lo¹i gi¶m dÇn ®ång thêi tÝnh phi kimnguyªn tö trong nhãm VIIA theo chiÒu tõ trªn xuèng. t¨ng dÇn. VËy nguyªn tö kim lo¹i m¹nhMøc ®é biÕn ®æi nh thÕ nµo (nhanh hay chËm)? Gi¶i nhÊt lµ ph¶I ë ®Çu chu k× (nhãm IA).thÝch? Vµ nguyªn tö phi kim m¹nh nhÊt ph¶i ë Tõ nhËn xÐt trªn, dù ®o¸n sù biÕn ®æi tÝnh kim lo¹i, cuèi chu k× (nhãm VIIA). Trong 1 ph©nphi kim. ...