Xây dựng thang đo chuẩn hóa đánh giá nhận thức cộng đồng học sinh về môi trường sinh thái

Bài viết trình bày những kết quả nghiên ứu xây dựng thang đo chuẩn hóa đánh giá nhận thức cộng đồng về các vấn đề môi trường sinh thái. Nghiên cứu xây dựng mô hình đánh giá dựa trên cách thức tiếp cận các tiêu chí và phân tích thống kê thông qua các bước công cụ như đánh giá sơ bộ thang đo, phân tích nhân tố khám khá (EFA), phân tích nhân tố khẳng định (CFA).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xây dựng thang đo chuẩn hóa đánh giá nhận thức cộng đồng học sinh về môi trường sinh tháiTạp chí Khoa học Công nghệ và Thực phẩm 18 (1) (2019) 36-45XÂY DỰNG THANG ĐO CHUẨN HÓA ĐÁNH GIÁ NHẬN THỨC CỘNG ĐỒNG HỌC SINH VỀ MÔI TRƢỜNG SINH THÁI Nguyễn Minh Kỳ1,*, Lê Văn Thăng2, Nguyễn Tuấn Anh1 1 Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh 2 Trường Đại học Khoa học Huế *Email: nmky@hcmuaf.edu.vn Ng y nh n i: 10/01/2019; Ng y h p nh n ng: 06/3/2019 TÓM TẮT B i áo trình y những kết quả nghiên ứu xây dựng thang o huẩn hóa ánh giánh n thức cộng ồng về á v n ề môi trường sinh thái. Nghiên ứu xây dựng mô hình ánh giá dựa trên á h thức tiếp c n a tiêu hí v phân tí h thống kê thông qua á ước ông ụ như ánh giá sơ ộ thang o, phân tí h nhân tố khám khá (EFA), phân tí h nhân tốkhẳng ịnh (CFA). Kết quả trí h lượ th nh phần c u trú những v n ề ơ ản về môitrường (4 biến quan sát) v tiêu iểm môi trường (4 biến quan sát) ạt mứ ộ phù hợp môhình với á hỉ số như Chi-square/df; GFI; TLI; CFI v RMSEA. Nghiên ứu cho th y sựhiểu biết v nh n thứ môi trường của cộng ồng ó kết quả tốt. Kết quả ướ lượng với ộtin c y 95% ó á giá trị trung ình lớn hơn mức 4 của thang Likert 5 iểm. Trị số trung ình á iến quan sát về những v n ề ơ ản về môi trường (BASE) ạt Mean = 4,2767(SD = 0,52621). Diễn biến thực trạng hiểu biết á tiêu iểm môi trường to n ầu (HSPOT) ó giá trị trung ình tương ứng với Mean = 4,0879 (SD = 0,58515). Mô hình nghiên ứu óthể sử dụng l m n ứ hữu hiệu ưa ra khuyến nghị giải pháp nhằm góp phần thú ẩy vnâng ao nh n thứ môi trường cho cộng ồng.Từ khóa: Môi trường sinh thái, mô hình ánh giá, thang o, nh n thứ ộng ồng. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Khi n về nh n thứ môi trường, Don R.A. (2010) cho rằng: “Nh n thức về môitrường thường ược thảo lu n ở khía ạnh những chi tiết ( ái riêng) thiết thực nhằm cứuh nh tinh húng ta khỏi suy thoái v thảm họa sinh thái” [1]. Tá giả Don R.A. ã ề c pnh n thứ môi trường l nhằm cứu h nh tinh trên phương diện h nh ộng cụ thể. Sự nh n ịnh n y ó giá trị thực tiễn mang tính áp dụng hiệu quả r t cao, nh n thứ như v y thường ượ liên hệ, gắn liền với những h nh vi, thói quen trong ời sống thường nh t của conngười. Do v y, nh n thứ môi trường cần quan tâm ến á khía ạnh như tầm quan trọng,vai trò, ý nghĩa thực sự của môi trường ể từ ó ó thể gióng lên hồi huông “ ảnh áo môitrường”. Nh n thứ môi trường ượ ề c p ở á khía ạnh: “Khái niệm môi trường, mưaaxit, hiệu ứng nh kính, suy thoái tầng ozone, t i nguyên ó thể phục hồi, rừng nhiệt ới, môitrường nhân v n, ô nhiễm, ô nhiễm cục bộ/to n ầu, ISO 14001, lu t v h nh ộng môitrường” [2]. Theo Willets (1996), nh n thứ môi trường ượ ịnh nghĩa như l tình trạngcủa sự ý thức về môi trường hoặ á v n ề môi trường liên quan [3]. Theo t i liệu khảocứu ủa Jiang H.: “Nh n thứ môi trường l sự hiểu biết á v n ề môi trường v ể pháttriển n ng lự tư duy, suy nghĩ ùng với á kỹ n ng giải quyết v n ề” [4]. Nh n thứ môitrường l hiểu biết á khía ạnh, lĩnh vực, v n ề môi trường nhằm mụ í h giải quyết v n ề ( á v n ề thuộ phương diện môi trường); nh n thức phải gắn với h nh ộng, h nh 36Ng n inh K n Th ng g nT n nh ộng bảo vệ môi trường (BVMT). Nh n thứ môi trường như l khả n ng ủa on ngườinhằm thực hiện kết nối hiện tại giữa hoạt ộng nhân v n, nhân tạo với thực trạng của môitrường v mụ í h nhắm ến thiện ý một môi trường an to n, trong l nh v ảo tồn thiênnhiên. Xu t phát từ những khái niệm v sự phân tí h về á v n ề liên quan tới nh n thứ môitrường ó thể ưa ra nh n ịnh rằng: Nh n thứ môi trường l thu t ngữ ược lồng ghép giữa 2v n ề nh n thức với môi trường m ượ hình th nh hính từ giáo dục, l y giáo dụ l m nbản. Nh n thứ môi trường l một quá trình nh n thức về sự hiểu biết á kiến thức thuộc vềlĩnh vự môi trường. Nó ề c p ến sự nhìn nh n, mứ ộ hiểu biết về môi trường m ụ thể l á v n ề hính yếu, những khía ạnh cốt lõi của á v n ề thuộc phạm trù môi trường. Nh nthứ môi trường ó sứ mệnh nâng ao nh n thứ v hiểu biết về môi trường ể thông qua ó óthể thực hiện chứ n ng giáo dục v BVMT. Như v y, nh n thứ môi trường l sự nhìn nh nmột á h úng ắn, ầy ủ v tổng quát á khía ạnh, v n ề môi trường ũng như nhữngbiện pháp BVMT hẳng hạn như á kiến thứ liên quan ến lĩnh vự môi trường nói hung, á h nh ộng BVMT sinh thái ụ thể l những h nh vi, thái ộ, thói quen, á h ứng xử vớimôi trường trong cuộc sống h ng ng y. Tuy nhiên, v n ề c p thiết trước mắt ể hiện thựchóa v o ời sống òi hỏi phải ó hệ thống thang o huẩn h ...