Bệnh học: Tâm lý người bệnh

1 Trình bày khái niệm: bệnh, bệnh nhân ; những ảnh hưởng của bệnh nhân đến người xung quanh.2 Nắm vững được các biểu hiện tâm lý thường gặp & các trạng thái tâm lý ở bệnh nhân.3 Hiểu - trình bày được nhân cách, tính chất, nhận thức & phản ứng bệnh nhân.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh học: Tâm lý người bệnh TAÂM LYÙ NGÖÔØIBEÄNH Th S P h ạm Th ị X u a â n Cu ù cMỤC TIÊU1Trìnhbàykháiniệm:bệnh,bệnhnhân; nhữngảnhhưởngcủabệnhnhânđến ngườixungquanh.2Nắmvữngđượccácbiểuhiệntâmlý thườnggặp&cáctrạngtháitâmlýở bệnhnhân.3Hiểutrìnhbàyđượcnhâncách,tính chất,nhậnthức&phảnứngbệnhnhân.KHÁINIỆMBỆNHTẬT&BỆNHNHÂN: BỆNHTẬT:Bệnhlà  Sựsốngbịrốiloạntrongq.trtiếntriển  Tổnthươngcáccấutrúc&cácchứcnăng củacơthể⇒nhântốbêntrong&bênngoài Đặcđiểm  Giảmhoàntoànhaytừngphầnkhảnăng thíchnghivớimôitrường  Hạnchếtựdotronghoạtđộngsốngcủa bệnhnhân Cóthểlàmộtbệnhthựcthể,haylàmộtbệnh cơnăng cónhữngbệnhphầnlớnlàdocănnguyêntâm lý(vd:loétdạdày,caohuyếtáp,hensuyễn... Bệnhlúcnàocũngảnhhưởngđếncácvùng xungquanh,thậmchícảtoànthân Đặcbiệtlàbệnhtậtảnhhưởngđếnnhâncách củabệnhnhân,đờisốngtâmlýbịrốiloạn,tính tìnhthayđổiBỆNHNHÂN n g ười b ị b ện h , đ a u k h ổ, b ị r ối lo ạn v ề s ự t h o ải m a ù i c ơ t h ể, t in h t h ần & x a õ h ội B ị r ối lo ạn t h íc h n g h i s in h h ọc , t a â m lí, x a õ h ội v ới c ảm g ia ù c b ị p h ụ t h u ộc v a ø o b ện h , v ới n h ận c ảm t ự d o b ị h ạn c h ế.SÖÏ THAY ÑOÅI TLYÙ BN DIEÃN RA TREÂN 2 BÌNH DIEÄN: Moái q.heä töông hoã giöõa h.töôïng tlyù vôùi b.taät. Moái q.heä giöõa tlyù BN & moâi tröôøng XQ 1. TAÂM LYÙ BN & BEÄNH TAÄT B.TAÄT LAØM TH.ÑOÅI TLYÙ BN:  Th.ñoåi nheï veà caûm xuùc, hoaëc bieán ñoåi maïnh meõ, saâu saéc tboä nhaân caùch BN.  Beänh caøng naëng, caøng keùo daøi → bieán ñoåi tlyù traàm troïng.  Ñieàm tónh, töï chuû, khieâm toán → caùu kænh, khoù tính, noùng naûy. Vui tính, hoaït baùt → ñaêm chieâu, ueå oaûi, nghi beänh. Laïc quan → bi quan, taøn nhaãn. Lòch söï, nhaõ nhaën → khaéc khe, hoaïnh hoeï Baûn lónh, ñoäc laäp → bò ñoäng, meâ tín… Coù theå th.ñoåi tlyù BN theo höôùng laøm cho hoï yeâu thöông, qtaâm tôùi nhau hôn, BN coù yù chí & quyeát taâm cao hôn… TAÂM LYÙ BN AÛ.HÖÔÛNG TRÔÛ LAÏIB.TAÄT:• Moãi BN coù 1 thaùi ñoä ≠ ñ/v b.taät:  Cam chòu  Kieân quyeát ñaáu tranh, khaéc phuïc b.taät  Ko sôï beänh, ko q.taâm tôùi b.taät  Sôï haõi, lo laéng vì b.taät  Thích thuù vôùi b.taät → toâ veõ cho TGQ/mình 1.1 HÌNH AÛNH LS BEÂN TRONG/BEÄNH• Theo Luria & Golitsayder:• H.aûnh LS beân BEÄN ngoaøi.• H H.aûnh LS beân trong.  H.aûnh LS beân ngoaøi: söï bieán ñoåi thöïc theå veà GP, SLí, S.hoaù…→ bieåu hieän trieäu chöùng blyù LS & CLS.  H.aûnh LS beân trong: nhaän thöùc, th.ñoä / BN veà b.taät. H.thaønh treân csôû: - CG chung & CG blyù. H.aûnh LS beân trong goàm  Caûm giaùc beänh  Trí tueä Xung ñoäng ñau, xung ñoäng noäi taïng xuaát phaùt töø oå beänh, CG meät moûi, khoù chòu …→ CG beänh Nhöõng bieåu töôïng, suy töôûng, laäp luaän, caûm xuùc, thaùi ñoä… veà CG ñoù → phaàn trí tueä Ñeå coù phaàn trí tueä, ngoaøi k.no, naêng löïc baûn thaân → ttin töø saùch baùo, baïn beø, NVYT, BN khaùc… Hoï qtaâm KQ/ XNo, nhöõng thaêm khaùm chuyeân bieät, tìm hieåu YN caùc thuaät ngöõ ch.moân → moâ hình töôûng töôïng → ñöa ra ∆ , tieân löôïng, NN, phaùn ñoaùn haäu quaû beänh… Neáu phaàn trí tueä chieám öu theá seõ khoù khaên cho vieäc ∆ & ñieàu 1.2 YÙ THÖÙC & BEÄNH TAÄT: H.aûnh LSBTcuûa beänh coù theå khoâng ñöôïc:• - Xaây döïng roõ raøng• - X.Hieän trong yù thöùc BN maát nhaän thöùc beänh, nhaän thöùc sai veà beänh ( beänh taâm thaàn, maát trí ) 1 soá ngöôøi maéc beänh thöïc theå, khi maø bieán ñoåi CN & CG ñau coøn chöa roõ Beänh taät k ñöôïc phaûn aùnh ñaày ñuû vaøo yù thöùc coù theå do:  Xung ñoäng töø oå beänh döôùi ngöôõng k’t’ → ko yù thöùc  Naõo tri giaùc nhöng chöa roõ raøng ñ/v yù thöùcTuy nhieân ñoâi khi ôû traïng thaùi tieàn yù thöùc, con ngöôøi laïi nhaän thöùc moät caùch roõ raøng 1.3 TRAÏNG THAÙI TAÂM LYÙ BN:• Traïng thaùi taâm lyù ngöôøi beänh & traïng thaùi beänh lyù thöïc theå coù moái quan heä khaêng khít•• Trong laâm saøng , thöôøng gaëp 3 loại traïng thaùi taâm lyù:  Traïng thaùi bieán ñoåi tlyù  Traïng thaùi loaïn TK chöùc naêng  Traïng thaùi loaïn taâm thaàn Traïng thaùi bieán ñoåi tlyù  Nheï nhaát, gaëp ôû baát kyø BN naøo.  Bieán ñoåi tlyù coøn trong g.haïn bình thöôøng.  Hôi khoù chòu, lo laéng, thieáu nhieät tình/c.vieäc…Traïng thaùi loaïn TK chöùc naêng Coù giaùn ñoaïn & RL caùc q/tr HÑ TK caáp cao  B.hieän thaønh caùc HC nhö suy nhöôïc, nghi beänh, aùm aûnh, lo aâu, RL pha ...