Thay đổi CRP và procalcitonin trong đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính có viêm phổi

Bài viết trình bày đánh giá thay đổi nồng độ C-reactive protein (CRP) và procalcitonin (PCT) huyết thanh trong đợt cấp BPTNMT có viêm phổi. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu mô tả, cắt ngang trên 138 bệnh nhân (BN) chẩn đoán xác định đợt cấp BPTNMT trong đó có 92 BN đợt cấp có viêm phổi (nhóm bệnh) và 46 BN đợt cấp không có viêm phổi (nhóm chứng).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thay đổi CRP và procalcitonin trong đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính có viêm phổiTẠP CHÍ Y DƯỢC LÂM SÀNG 108 Tập 19 - Số 5/2024 DOI: https://doi.org/10.52389/ydls.v19i5.2258Thay đổi CRP và procalcitonin trong đợt cấp bệnh phổi tắcnghẽn mạn tính có viêm phổiChanges of CRP and procalcitonin in exacerbation of chronic obstructivepulmonary disease with pneumoniaĐào Duy Tuyên*, Lê Hữu Song, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108Nguyễn Đình Tiến, Nguyễn Minh Hải,Thi Thị Duyên, Phạm Văn Luận và Nguyễn Xuân DũngTóm tắt Mục tiêu: Đánh giá thay đổi nồng độ C-reactive protein (CRP) và procalcitonin (PCT) huyết thanh trong đợt cấp BPTNMT có viêm phổi. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu mô tả, cắt ngang trên 138 bệnh nhân (BN) chẩn đoán xác định đợt cấp BPTNMT trong đó có 92 BN đợt cấp có viêm phổi (nhóm bệnh) và 46 BN đợt cấp không có viêm phổi (nhóm chứng). Kết quả: Ở nhóm bệnh nhân BPTNMT đợt cấp có viêm phổi, trung vị nồng độ CRP (51,85 (15,53-136,65) mg/l), PCT (0,23 (0,10-0,69)ng/ml) cao hơn có ý nghĩa so với nhóm không có viêm phổi (7,60 (2,95-27,78) và 0,09 (0,05-0,22)). Tăng CRP ≥ 5mg/l và PCT ≥ 0,25ng/mL chưa thể định hướng khả năng cấy đờm dương tính với vi khuẩn. CRP có giá trị định hướng trong chẩn đoán viêm phổi ở BN đợt cấp BPTNMT với diện tích dưới đường cong ROC là 0,78 (95% KTC: 0,70-0,85), chỉ số Youden là 0,4348, ở điểm cắt CRP 40,8mg/l có độ nhạy 56% và độ đặc hiệu 87%. Kết luận: Nồng độ trung bình CRP và PCT huyết thanh ở nhóm BN đợt cấp BPTNMT có viêm phổi tăng cao hơn rõ rệt so với nhóm không viêm phổi. CRP là dấu ấn sinh học có giá trị định hướng trong chẩn đoán viêm phổi ở bệnh nhân đợt cấp BPTNMT. Từ khóa: Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, đợt cấp, viêm phổi, CRP, PCT.Summary Objective: Research of changes in serum CRP and PCT concentrations during exacerbation of COPD with pneumonia. Subject and method: Cross-sectional study involving 138 patients were diagnosed with exacerbation of COPD, comprising 92 patients were exacerbation of COPD with pneumonia (disease group) and 46 patients were exacerbation of COPD without pneumonia (control group). Result: In the group of patients exacerbation of COPD with pneumonia, the median CRP level (51.85 (15.53-136.65) mg/l), and PCT level (0.23 (0.10-0.69)ng/ml) were significantly higher compared to the group without pneumonia. Increased CRP ≥ 5mg/l and PCT ≥ 0.25ng/mL cannot determine the possibility of sputum culture being positive for bacteria. CRP showed predictive value in diagnosing pneumonia during acute exacerbations of COPD, with an area under the ROC curve of 0.78 (95% CI: 0.70-0.85), a Youden index of 0.4348, and at the CRP cutoff point of 40.8mg/l, achieving a sensitivity of 56% and specificity of 87%. Conclusion: The average serum concentrations of CRP and PCT in the group exacerbation of COPD with pneumonia were significantly higher than group without pneumonia. CRP is a valuable biomarker in diagnosing pneumonia in patients with exacerbations of COPD. Keywords: Chronic obstructive pulmonary disease, exacerbation, CRP, PCT.Ngày nhận bài: 13/12/2023, ngày chấp nhận đăng: 21/12/2023*Tác giả liên hệ: bsduytuyen@gmail.com - Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 1JOURNAL OF 108 - CLINICAL MEDICINE AND PHARMACY Vol.19 - No5/2024 DOI: https://doi.org/10.52389/ydls.v19i5.2258I. ĐẶT VẤN ĐỀ Quân đội 108 từ tháng 12/2019 đến tháng 9/2023, chia làm 2 nhóm: Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (BPTNMT) làbệnh hô hấp phổ biến hiện có tỷ lệ mắc và tử vong Nhóm bệnh: Gồm 92 BN được chẩn đoán đợtcao. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (2008), BPTNMT gây cấp BPTNMT có viêm phổi.ra cái chết cho khoảng 2,9 triệu người mỗi năm. Nhóm chứng: Gồm 46 BN chẩn đoán đợt cấpHiện nay, BPTNMT là nguyên nhân tử vong đứng BPTNMT không có viêm phổi.hàng thứ ba và là bệnh gây tàn phế đứng hàng thứ Tiêu chuẩn chọn BN: Chẩn đoán xác địnhnăm trên toàn thế giới, dự báo đến năm 2060 hằng BPTNMT và đợt cấp theo tiêu chuẩn của GOLD (2019)4,năm có trên 5,4 triệu người chết do bệnh này1. Đợt chẩn đoán viêm phổi theo CDC/NHSN 20145.cấp BPTNMT là nguyên nhân hàng đầu khiến BN Những bệnh nhân nghiên cứu đều được làm xétphải nhập viện, mỗi đợt cấp làm bệnh tiến triển nghiệm ngay khi nhập viện trước khi dùng khángnặng thêm. Đợt cấp đặc biệt nặng khi có viêm phổi sinh: Chụp CT ngực để chẩn đoán vi ...