Thị trường chứng khoán tập trung

Thị trường chứng khoán tập trung (OTC) là loại Thị trường chứng khoán xuất hiện sớm nhất trong lịch sử hình thành và phát triển của thị trường chứng khoán . ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thị trường chứng khoán tập trung Gi¸o tr×nh ThÞ tr−êng chøng kho¸n Ch−¬ng 4 ThÞ tr−êng chøng kho¸n phi tËp trung 1.1. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ thÞ tr−êng chøngkho¸n phi tËp trung (OTC) 1.1.1. Kh¸i niÖm ThÞ tr−êng chøng kho¸n phi tËp trung (OTC) lµ lo¹i thÞ tr−êng chøngkho¸n xuÊt hiÖn sím nhÊt trong lÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña thÞtr−êng chøng kho¸n. ThÞ tr−êng ®−îc mang tªn OTC (Over The Counter) cãnghÜa lµ ThÞ tr−êng qua quÇy. §iÒu nµy xuÊt ph¸t tõ ®Æc thï cña thÞ tr−ênglµ c¸c giao dÞch mua b¸n trªn thÞ tr−êng ®−îc thùc hiÖn trùc tiÕp t¹i c¸c quÇycña c¸c ng©n hµng hoÆc c¸c c«ng ty chøng kho¸n mµ kh«ng ph¶i th«ng quac¸c trung gian m«i giíi ®Ó ®−a vµo ®Êu gi¸ tËp trung. Nh− vËy, cã thÓ hiÓu, thÞ tr−êng OTC lµ thÞ tr−êng kh«ng cã trung t©mgiao dÞch tËp trung, ®ã lµ mét m¹ng l−íi c¸c nhµ m«i giíi vµ tù doanh chøngkho¸n mua b¸n víi nhau vµ víi c¸c nhµ ®Çu t−, c¸c ho¹t ®éng giao dÞch cñathÞ tr−êng OTC ®−îc diÔn ra t¹i c¸c quÇy (sµn giao dÞch) cña c¸c ng©n hµngvµ c«ng ty chøng kho¸n. §Æc ®iÓm quan träng nhÊt cña thÞ tr−êng OTC ®Ó ph©n biÖt víi thÞtr−êng chøng kho¸n tËp trung lµ c¬ chÕ x¸c lËp gi¸ b»ng h×nh thøc th−¬ngl−îng vµ tho¶ thuËn song ph−¬ng gi÷a ng−êi mua vµ ng−êi b¸n lµ chñ yÕu,cßn h×nh thøc x¸c lËp gi¸ b»ng ®Êu lÖnh chØ ®−îc ¸p dông h¹n chÕ vµ phÇnlín lµ c¸c lÖnh nhá. Thêi kú ban ®Çu cña thÞ tr−êng, viÖc th−¬ng l−îng gi¸theo tho¶ thuËn trùc tiÕp - mÆt ®èi mÆt song cho ®Õn nay víi sù ph¸t triÓncña c«ng nghÖ th«ng tin, viÖc th−¬ng l−îng cã thÓ ®−îc thùc hiÖn qua ®iÖntho¹i vµ hÖ thèng m¹ng m¸y tÝnh ®iÖn tö diÖn réng. ThÞ tr−êng OTC ®ãng vai trß cña mét thÞ tr−êng thø cÊp, tøc lµ thùchiÖn vai trß ®iÒu hoµ, l−u th«ng c¸c nguån vèn, ®¶m b¶o chuyÓn ho¸ c¸cnguån vèn ng¾n h¹n thµnh dµi h¹n ®Ó ®Çu t− ph¸t triÓn kinh tÕ.102 Tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©nCh−¬ng 4: ThÞ tr−êng chøng kho¸n phi tËp trung Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña thÞ tr−êng OTC lµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn tõ h×nhth¸i thÞ tr−êng tù do, kh«ng cã tæ chøc ®Õn thÞ tr−êng cã tæ chøc cã sù qu¶nlý cña Nhµ n−íc hoÆc cña c¸c tæ chøc tù qu¶n vµ ®−îc ph¸t triÓn tõ h×nh thøcgiao dÞch truyÒn thèng, thñ c«ng sang h×nh thøc giao dÞch ®iÖn tö hiÖn ®¹i.HiÖn nay, thÞ tr−êng OTC ®−îc coi lµ thÞ tr−êng chøng kho¸n bËc cao, cãmøc ®é tù ®éng ho¸ cao ®é. 1.1.2. Nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña thÞ tr−êng OTC ThÞ tr−êng OTC ë mçi n−íc cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng, phï hîp víi ®iÒukiÖn vµ ®Æc thï mçi n−íc. Tuy nhiªn, hÖ thèng thÞ tr−êng OTC trªn thÕ giíihiÖn nay chñ yÕu ®−îc x©y dùng theo m« h×nh thÞ tr−êng NASDAQ cña Mü.V× vËy, cã thÓ kh¸i qu¸t mét sè ®Æc ®iÓm chung cña thÞ tr−êng OTC ë c¸cn−íc nh− sau: - VÒ h×nh thøc tæ chøc thÞ tr−êng. ThÞ tr−êng OTC ®−îc tæ chøc theoh×nh thøc phi tËp trung, kh«ng cã ®Þa ®iÓm giao dÞch mang tÝnh tËp trunggi÷a bªn mua vµ b¸n. ThÞ tr−êng sÏ diÔn ra t¹i c¸c ®Þa ®iÓm giao dÞch cñac¸c ng©n hµng, c«ng ty chøng kho¸n vµ c¸c ®Þa ®iÓm thuËn tiÖn cho ng−êimua vµ b¸n. - Chøng kho¸n giao dÞch trªn thÞ tr−êng OTC bao gåm 2 lo¹i: Thø nhÊt,chiÕm phÇn lín lµ c¸c chøng kho¸n ch−a ®ñ ®iÒu kiÖn niªm yÕt trªn Së giaodÞch song ®¸p øng c¸c ®iÒu kiÖn vÒ tÝnh thanh kho¶n vµ yªu cÇu tµi chÝnh tèithiÓu cña thÞ tr−êng OTC, trong ®ã chñ yÕu lµ c¸c chøng kho¸n cña c¸c c«ngty võa vµ nhá, c«ng ty c«ng nghÖ cao vµ cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn. Thø hai lµc¸c lo¹i chøng kho¸n ®· niªm yÕt trªn Së giao dÞch chøng kho¸n. Nh− vËy,chøng kho¸n niªm yÕt vµ giao dÞch trªn thÞ tr−êng OTC rÊt ®a d¹ng vµ cã ®érñi ro cao h¬n so víi c¸c chøng kho¸n niªm yÕt trªn Së giao dÞch chøngkho¸n. - C¬ chÕ c¸c lËp gi¸ trªn thÞ tr−êng OTC chñ yÕu ®−îc thùc hiÖn th«ngqua ph−¬ng thøc th−¬ng l−îng vµ tho¶ thuËn song ph−¬ng gi÷a bªn mua vµbªn b¸n, kh¸c víi c¬ chÕ ®Êu gi¸ tËp trung trªn Së giao dÞch chøng kho¸n.H×nh thøc khíp lÖnh trªn thÞ tr−êng OTC rÊt Ýt phæ biÕn vµ chØ ®−îc ¸p dôngTr−êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n 103 Gi¸o tr×nh ThÞ tr−êng chøng kho¸n®èi víi c¸c lÖnh nhá. Gi¸ chøng kho¸n ®−îc h×nh thµnh qua th−¬ng l−îng vµtho¶ thuËn riªng biÖt nªn sÏ phô thuéc vµo tõng nhµ kinh doanh ®èi t¸c tronggiao dÞch vµ nh− vËy sÏ cã nhiÒu møc gi¸ kh¸c nhau ®èi víi mét chøngkho¸n t¹i mét thêi ®iÓm. Tuy nhiªn, víi sù tham gia cña c¸c nhµ t¹o thÞtr−êng vµ c¬ chÕ b¸o gi¸ tËp trung qua m¹ng m¸y tÝnh ®iÖn tö nh− ngµy naydÉn ®Õn sù c¹nh tranh gi¸ m¹nh mÏ gi÷a c¸c kinh doanh chøng kho¸n vµ v×vËy, kho¶ng c¸ch chªnh lÖch gi÷a c¸c møc gi¸ sÏ thu hÑp do diÔn ra sù ®Êugi¸ gi÷a c¸c nhµ t¹o lËp thÞ tr−êng víi nhau, nhµ ®Çu t− chØ viÖc lùa chängi¸ tèt nhÊt trong c¸c b¸o gi¸ cña c¸c nhµ t¹o lËp thÞ tr−êng. - ThÞ tr−êng cã sù tham gia vµ vËn hµnh cña c¸c nhµ t¹o lËp thÞ tr−êng,®ã lµ c¸c c«ng ty giao dÞch - m«i giíi. C¸c c«ng ty nµy cã thÓ ho¹t ®éng giaodÞch d−íi hai h×nh thøc: ...