Tiểu luận: Nghiên cứu phát triển nông thôn

Nghiên cứu phát triển nông thôn là một bộ phận của nghiên cứu phát triển, vì vậy cũng bao gồm các nguyên tắc cơ bản nêu trên và tuân thủ các bước cơ sở trong nghiên cứu phát triển đó là: Xác định vấn đề nghiên cứu. Thiết kế phương pháp nghiên cứu; - Thu thập các dữ liệu và thông tin nghiên cứu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tiểu luận: Nghiên cứu phát triển nông thôn Tiểu luận Nghiên cứu phát triển nông thôn 1 Chương V NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN I. TỔNG QUAN VỀ NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN 1. Vai trò của nghiên cứu phát triển nông thôn Nghiên cứu ngày càng đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển nói chung, phát triển nông thôn nói riêng. Trong những năm gần đây sự quan tâm đến nghiên cứu, đặc biệt là nghiên cứu nông thôn như là một công cụ phục vụ phát triển cũng tăng lên. Hoạt động nghiên cứu không chỉ tập trung vào các công nghệ mới, những can thiệp mới, mà còn tập trung vào sự hiểu biết quá trình đổi mới, đặt sự phát triển trên cơ sở thực tế thay vì những kế hoạch như trước đây. Sự khác nhau giữa các loại nghiên cứu này còn chưa rõ ràng, bởi vì mọi sản phẩm nghiên cứu còn phải được đem sử dụng và kiểm nghiệm, phải có trao đổi, thảo luận giữa các nhà nghiên cứu với người sử dụng, với các cộng đồng ở nông thôn. Sự ủng hộ, chấp nhận của chủ thể (người dân) nông thôn để sử dụng kết quả nghiên cứu nhằm phát triển nông thôn càng mạnh mẽ thì vai trò của nghiên cứu sẽ càng ngày càng có ý nghĩa trong phát triển nông thôn. Hiện nay, Việt Nam đang rất chú trọng đến khoa học công nghệ, trong đó hoạt động nghiên cứu khoa học đóng vai trò hết sức quan trọng. Trong lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn, chủ trương của Chính phủ là “phấn đấu để đưa đóng góp của khoa học công nghệ vào giá trị gia tăng của nông-lâm-ngư nghiệp là 30 - 40%”. Đây là một con số rất có ý nghĩa nói lên tầm quan trọng của khoa học công nghệ nói chung và của nghiên cứu phát triển nông thôn nói riêng. 2. Tổng quan về nghiên cứu phát triển nông thôn Từ khái niệm phát triển nông thôn được thảo luận ở phần đầu, có thể hiểu rằng phát triển nông thôn là một quá trình giải quyết các vấn đề thực tiễn về các khía cạnh kinh tế, văn hóa-xã hội và môi trường nhằm cải thiện cuộc sống cộng đồng nông thôn. Có rất nhiều cách tiếp cận và phương pháp để giải quyết các vấn đề thực tiễn này. Malinowski đã mô tả phép thuật, tôn giáo và khoa học là ba phương pháp đặc 2 trưng, trong đó, khoa học được xem là phương pháp dân chủ nhất, bởi vì nó không cần một đức tin sẵn có trong mô hình giải thích, hoặc một sự khởi đầu và một tiếp cận nào đó tới các lực lượng siêu tự nhiên. Khoa học chỉ đơn thuần là một quá trình, bao gồm: kiểm nghiệm các giả thuyết (nghiên cứu), thiết kế các kiểm nghiệm hoặc thử nghiệm này, mô tả quá trình tiến hành để người khác có thể lặp lại thử nghiệm và cuối cùng là thảo luận các kết quả nghiên cứu với các nhà khoa học khác và với xã hội, nơi mà các kết quả nghiên cứu sẽ được ứng dụng. Từng bước ở quá trình nêu trên đều phải có khả năng kiểm soát và lập lại được. Nghiên cứu phát triển nông thôn là một bộ phận của nghiên cứu phát triển, vì vậy cũng bao gồm các nguyên tắc cơ bản nêu trên và tuân thủ các bước cơ sở trong nghiên cứu phát triển đó là: - Xác định vấn đề nghiên cứu; - Thiết kế phương pháp nghiên cứu; - Thu thập các dữ liệu và thông tin nghiên cứu; - Tổng hợp và phân tích các dữ liệu và thông tin nghiên cứu; - Trình bày/báo cáo các kết quả nghiên cứu. Đối tượng của nghiên cứu phát triển nông thôn là các hiện tượng kinh tế, xã hội và môi trường nông thôn gắn liền với đời sống của chủ thể (người dân) nông thôn, cụ thể: (i) Nghiên cứu về phát triển kinh tế nông thôn như phát triển nông nghiệp - lâm - ngư nghiệp, công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ nông thôn; (ii) Nghiên cứu về phát triển cơ sở hạ tầng nông thôn; (iii) Nghiên cứu về các dịch vụ xã hội nông thôn; (iv) Nghiên cứu về phát triển môi trường nông thôn; (v) Nghiên cứu về phát triển thể chế và các tổ chức trong phát triển nông thôn. Đối tượng nghiên cứu này liên quan đến rất nhiều môn khoa học kinh tế, xã hội. Các môn khoa học về triết học, xã hội học nghiên cứu về bản chất và các quy luật phát triển của các hiện tượng xã hội, trong đó có xã hội nông thôn. Các môn khoa học về kinh tế, môi trường nghiên cứu bản chất và quy luật pháp triển của các hiện tượng kinh tế, môi trường bao gồm cả kinh tế, môi trường nông thôn. Một số môn khoa học khác như thống kê học trang bị phương pháp luận về 3 nghiên cứu các hiện tượng kinh tế xã hội số lớn, trong đó có sự phát triển kinh tế, xã hội và môi trường nông thôn. Tuy nhiên, như là một phần của môn học phát triển nông thôn, nghiên cứu phát triển nông thôn nhằm vào các đối tượng nói trên nhưng chỉ tập trung chủ yếu vào khía cạnh quản lý (trong phạm vi của môn học). Thí dụ, khi nghiên cứu về phát triển nông nghiệp, phát triển lâm nghiệp…, thì không nghiên cứu về các khía cạnh kỹ thuật như nhân giống, chọn tạo giống, hoặc kỹ thuật gieo trồng như thế nào, mà việc nghiên cứu chỉ tập trung hoặc nhấn mạnh về khía cạnh quản lý phát triển các lĩnh vực này. Vì vậy, nghiên cứu phát triển nông thôn dựa trên cơ sở lý luận của các môn khoa học xã hội và kinh tế như đã nói trên và dựa vào phương pháp luận của khoa học quản lý phát triển, đặc biệt là khoa học quản lý phát triển nông thôn. Mục đích cuối cùng của nghiên cứu phát triển nông thôn là phát hiện và đề xuất các giải pháp quản lý nhằm thúc đẩy sự phát triển nông thôn có hiệu quả nhất. Khoa học quản lý phát triển nông thôn là lĩnh vực rộng được đề cập một cách hệ thống trong các môn học thuộc khoa học quản lý. Một số chức năng chủ yếu của quản lý thường được lưu ý trong nghiên cứu trong phát triển nông thôn, đó là: (i) Kế hoạch và những vấn đề liên quan đến xây dựng, hoạch định chiến lược và kế hoạch phát triển; (ii) Tổ chức và các vấn đề liên quan đến tổ chức, huy động nguồn lực trong quản lý phát triển; (iii) Chỉ đạo, giám sát, đánh giá và những vấn đề liên quan đến giám sát đánh giá quá trình phát triển nông thôn. ...