Tiểu luận Triết học: Tư tưởng triết học nho gia và sự ảnh hưởng của nó trong đời sống xã hội

Tiểu luận Triết học: Tư tưởng triết học nho gia và sự ảnh hưởng của nó trong đời sống xã hội nhằm phân tích thực tiễn và lí luận của nho giáo trong đời sống xã hội xưa và nay từ đó đưa ra các giải pháp và đề xuất. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết bài tiểu luận.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tiểu luận Triết học: Tư tưởng triết học nho gia và sự ảnh hưởng của nó trong đời sống xã hội TIỂU LUẬN TRIẾT HỌC “TƯ TƯỞNG TRIẾT HỌC NHO GIA VÀ SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA NÓ  TRONG ĐỜI SỐNG XàHỘI” NCS : Đinh Trần Ngọc Huy, MBA Tóm tắt: Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay thì việc nhìn nhận vai trò của   nho giáo trong xã hội là cần thiết, nhất là trong bối cảnh có nhiều hệ  tư  tưởng   cùng tồn tại đan xen với nhau. Bên cạnh đó, trong thực tiễn xã hội và trong giáo  dục, việc đề  ra nhiều chủ  trương về  nho giáo là cần thiết song việc nhìn nhận   thực tiễn vai trò của nho giáo đến đâu là một đề tài đang được quan tâm. Phân tích  thực tiễn và lí luận của nho giáo trong đời sống xã hội xưa và nay từ đó đưa ra các   giải pháp và đề xuất ­ đây là 1 trong những mục tiêu nghiên cứu chính của chuyên   đề này. Mở đầu: Tư tưởng giáo dục của nho giáo tồn tại song hành với hệ thông giáo dục của nhiều  quốc gia trong đó có Việt Nam. Cũng như  nhiều học thuyết khác, nho giáo có  những mặt tích cực và 1 số điểm tiêu cực. Cấu trúc của chuyên đề bao gồm 3 Chương. Chương I trình bày khái quát các vấn   đề  lý luận cơ  bản về  nho giáo. Chương II trình bày thực tiễn và lí luận nho giáo  trong đời sống xã hội. Chương III sẽ  trình bày tóm tắt các giải pháp liên quan và   kiến nghị.  Chương I : Lý luận cơ bản  1. Khái niệm, vai trò tư tưởng triết học nho gia Chữ “Nho” hàm ý chỉ người có đọc sách thánh hiền và biết lễ nghĩa. Nhà nho là  người đã đọc sách thánh hiền và biết cách dạy bảo người đời ăn  ở  lễ  nghĩa.  Nho giáo được xem là 1 hệ thống tư tưởng, triết lý, đạo đức và trường phái do  các bậc thánh hiền xây dựng như Khổng Tử, Lão Tử, Mạnh Tử và các thế  hệ  học sinh duy trì phát triển (như Nhan Hồi,…). Các thế hệ học sinh theo những   triết lý này gọi là nho sĩ hay nho sinh. Các bậc thánh   nhân khi xây dựng các   trường phái riêng dựa trên nền tảng Nho giáo, gọi là Khổng giáo hay Lão giáo  hay Mạnh giáo. Cũng như  Phật Thích Ca, Chúa Jesus, thánh Alla, Khổng Tử,   Lão Tử được gọi là các nhà tư tưởng có sức ảnh hưởng lớn trong xã hội, trong  đời sống tâm linh.  Nho giáo được xem là 1 học thuyết chính trị  có ích trong tổ chức xã hội. Ngày  nay, nho giáo có vai trò quan trọng trong việc phát huy tinh thần hiếu học, tôn  sư trọng đạo, coi trọng người có học. Từ đó khiến cho con người biết sống có  văn hóa và đạo đức.  2. Lịch sử triết học nho gia ở nước ta Nho giáo phát triển mạnh mẽ  trong thời phong kiến. Dân tôc Việt Nam với   “một ngàn năm đô hộ  giặc Tàu, một trăm năm đô hộ  giặc Tây”, cho thấy khi  Trung Quốc xâm lược và cai trị nước ta, Nho giáo đã phát triển và sử dụng như  là 1 công cụ truyền bá tư tưởng Hán ngữ vào dân tộc Việt Nam. Từ  thế  kỷ  thứ  9, khi Ngô Quyền đánh tan quân Nam Hán trên Bạch Đằng   Giang, xã hội Việt nam bắt tay vào việc  ổn định kỷ  cương và xây dựng hòa  bình, độc lập. Đây chính là tiền đề thuận lợi cho việc duy trì truyền thống nho   giáo, sử dụng nho giáo để truyền bá tư tưởng và củng cố quyền lực.    Việt Nam cũng lưu lại nhiều tên tuổi các nhà nho giáo tài đức như Chu Văn An,   Nguyển Bỉnh Khiêm, Nguyễn Thiếp, Nguyễn Đình Chiểu…thậm chí có người  không màng bổng lộc danh lợi triều đình, về quê ở ẩn dạy học.  Đến thế  kỷ  XX, chế độ  phong kiến sụp đổ  và Nho giáo mất đi vị  trí độc tôn.   Nho giáo bị sự tác động của văn hóa phương Tây và suy giảm khi đất nước bị  các nước tư bản phương Tây cai trị. Kể từ năm 1858 khi Pháp xâm lược nước   ta, sự  lan tỏa của nho giáo bị  hạn chế  song nó vẫn tồn tại trong đời sống xã   hội. 3. Lịch sử triết học nho gia ở Trung Quốc Nho giáo phát triển từ xa xưa, từ thời Hán Vũ đế  ở Trung Hoa. Người đời hay  nhắc đến “tứ  thư, ngũ kinh” đó chính là các tác phẩm nho học như: Kinh dịch,  Kinh Xuân thu, Kinh thư, Đại học…Tư  tưởng Khổng Mạnh có vai trò quan  trọng trong nho giáo nguyên thủy Trung Hoa, cho đến thời chiến quốc. Khi nhà  Hán lập quốc, tư tưởng: “dựng nước an dân, giáo dục làm đầu” ám chỉ  vai trò  quan trọng của giáo dục. Nho giáo, đạo giáo của Khổng Tử  bị  khủng hoảng trong thời nhà Tần (Tần  Thủy Hoàng) với thời kỳ  “đốt sách, chôn nho” khiến cho việc truyền bá tư  tưởng đạo nho giáo trở nên khó khăn. Đến thời thực dân Anh chiếm lĩnh Hồng   Kông, tư  tưởng văn hóa phương Tây đã du nhập phổ  biến một phần trong xã   hội Trung Quốc. Trong các thập niên 1960­1970, nho giáo bị  bài trừ  tại Trung   Quốc. Sang đầu thế kỳ XXI, Trung Quốc đang có kế hoạch phục hưng Nho giáo, xây   dựng nhiều trường học truyền bá Nho giáo, đạo giáo của Khổng Tử. Dân tộc  Trung Hoa, mặc dù nhiều lần bị kẻ thù xâm lược (như  Mông Cổ, Mãn Thanh, …) song truyền thống văn hóa dân tộc thì không kẻ  giặc nào có thể  hủy hoại   được.  4. Đặc điểm của nho giáo Thứ nhất, học thuyết nho giáo của Khổng Tử có phạm vi ảnh hưởng rộng lớn  trong tất cả  lĩnh vực của đời sống kinh tế  ­ xã hội – chính trị  ­ văn hóa – gia  đình. Thứ hai, trong thời đại mới, nho giáo cũng phải giải quyết những mối quan hệ  mới bao gồm MQH giữa giai cấp nắm chính quyền mới, giai cấp tư sản mới và  giai cấp vô sản mới. Thứ  ba, trong thời đại nào cũng thế, các học thuyết nho giáo có giá trị  trong  việc xây dựng con người, xây dựng nhân cách cho con người. Thứ tư, trong thời đại mới, cùng với các học thuyết Mác Lê nin và tư tưởng Hồ  Chí Minh, nho giáo có vai trò trong việc xây dựng con người XHCN. Thứ năm, cũng như một vấn đề hai mặt của triết học, nho giáo cũng có mặt tốt  và mặt xấu. Biết tiếp thu chọn lọc tinh hoa nho giáo phục vụ cho cuộc sống là   nhiệm vụ của nho giáo thời đại. Thứ sáu, đạo đức của nho giáo kết hợp với đạo đức cách mạng hình thành nên  một trong những vấn đề căn bản của nho giáo thời đại. Thứ bảy, nho giáo có tính kế thừa và phát triển và được nhìn nhận có tính chất   khoa  ...