Tóm tắt luận án Tiến sĩ Nội khoa: Nghiên cứu mức lọc cầu thận bằng cystatin C huyết thanh ở bệnh nhân tiền đái tháo đường và đái tháo đường típ 2

Mục tiêu của đề tài là đánh giá nồng độ cystatin C huyết thanh và mức lọc cầu thận ở bệnh nhân tiền đái tháo đường và đái tháo đường típ; xác định mối liên quan giữa nồng độ cystatin C huyết thanh với một số yếu tố nguy cơ và giá trị dự báo bệnh thận đái tháo đường trên đối tượng nghiên cứu. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt luận án Tiến sĩ Nội khoa: Nghiên cứu mức lọc cầu thận bằng cystatin C huyết thanh ở bệnh nhân tiền đái tháo đường và đái tháo đường típ 2 ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC ĐẶNG ANH ĐÀO NGHIÊN CỨU MỨC LỌC CẦU THẬNBẰNG CYSTATIN C HUYẾT THANH Ở BỆNH NHÂNTIỀN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG VÀ ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TÍP 2 CHUYÊN NGÀNH: NỘI KHOA Mã số: 9 72 01 07 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC NĂM 2019 Công trình được hoàn thành tại: TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC, ĐẠI HỌC HUẾNgười hướng dẫn khoa học: GS.TS. TRẦN HỮU DÀNGPhản biện 1: PGS. TS. NGUYỄN THỊ PHI NGAPhản biện 2: PGS.TS. NGUYỄN VIẾT QUANGPhản biện 3: PGS.TS. HOÀNG VIẾT THẮNGLuận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá luận án tiến sĩcấp Đại học HuếHọp tại: số 3, Lê Lợi, thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên-HuếVào lúc: .......giờ ......phút, ngày ......tháng ......năm 2020.Có thể tìm hiểu luận án tại: - Thư viện Quốc gia Việt Nam - Trung tâm học liệu Huế ĐẶT VẤN ĐỀ1. Tính cấp thiết của đề tài Tổn thương thận ở bệnh nhân đái tháo đường được mô tả với biểuhiện ban đầu là sự tăng dần bài tiết albumin niệu từ vi lượng đến đạilượng, tiếp sau đó là sự giảm dần mức lọc cầu thận. Tuy vậy, các nghiêncứu gần đây cho thấy một tỷ lệ không nhỏ bệnh nhân đái tháo đường cóbiểu hiện bệnh thận mạn với mức lọc cầu thận giảm, trong khi sự bàitiết albumin niệu còn trong giới hạn bình thường. Do đó, liệu rằng cómột dấu ấn tổn thương thận sớm hơn trước khi có biểu hiện tăng bàixuất albumin niệu hay không. Từ lâu albumin niệu được biết đến là một dấu hiệu của tổn thươngcầu thận, creatinine huyết thanh là dấu ấn sinh học truyền thống để đánhgiá mức lọc cầu thận trong thực hành lâm sàng. Mặc dù đã có nhiềucông thức được đưa ra và có sự chuẩn hóa về các phương pháp đolường creatinine, tuy vậy mức lọc cầu thận ước đoán dựa vào creatininevẫn còn có một số hạn chế, đôi khi có những sai biệt so với mức lọcthực sự của cầu thận. Gần đây có nhiều nghiên cứu đã chứng minh cystatin C huyết thanhlà một chỉ điểm sinh học có thể ứng dụng trong lâm sàng để ước đoánmức lọc cầu thận với độ nhạy và độ đặc hiệu cao hơn creatinine. CystatinC có thể phát hiện giảm mức lọc cầu thận ở giai đoạn sớm khi màalbumin niệu, creatinine huyết thanh còn trong giới hạn bình thường. Tại Việt Nam, chưa có nhiều nghiên cứu về vai trò của cystatin Chuyết thanh trong đánh giá các tổn thương thận, đặc biệt ở bệnh nhântăng glucose máu mạn. Chính vì vậy chúng tôi thực hiện đề tài: “Nghiên cứu mức lọc cầu thận bằng cystatin C huyết thanh ởbệnh nhân tiền đái tháo đường và đái tháo đường típ 2”.2. Mục tiêu nghiên cứu2.1. Đánh giá nồng độ cystatin C huyết thanh và mức lọc cầu thận ởbệnh nhân tiền đái tháo đường và đái tháo đường típ 2.2.2. Xác định mối liên quan giữa nồng độ cystatin C huyết thanh vớimột số yếu tố nguy cơ và giá trị dự báo bệnh thận đái tháo đường trênđối tượng nghiên cứu.3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài3.1. Ý nghĩa khoa học Cystatin C là một protein, được sản xuất bởi hầu hết các tế bào cónhân trong cơ thể với một tốc độ ổn định, thải trừ duy nhất qua cầu 1thận, không bài tiết thêm bởi ống thận, không có đường vào lại tuầnhoàn sau khi lọc qua cầu thận. Cystatin C ít phụ thuộc vào các yếu tốngoài thận như tuổi, giới, cân nặng, chiều cao, khối cơ và một số bệnhlý đi kèm như creatinine. Cystatin C huyết thanh có thể phản ánh tình trạng rối loạn chức năngthận ở giai đoạn sớm ngay cả khi albumin niệu, creatinine huyết thanhvà mức lọc cầu thận ước đoán dựa vào creatinine chưa thay đổi. Ướcđoán mức lọc cầu thận bằng cystatin C có độ chính xác cao hơncreatinine.3.2. Ý nghĩa thực tiễn Nghiên cứu nồng độ cystatin C huyết thanh ở bệnh nhân tiền đáitháo đường, đái tháo đường típ 2 giúp phát hiện được những rối loạnchức năng thận ở giai đoạn sớm và ước đoán mức lọc cầu thận chínhxác hơn so với creatinine, từ đó giúp phân loại chính xác giai đoạn bệnhthận mạn, phân tầng được đối tượng nguy cơ và có những can thiệp kịpthời để làm chậm sự tiến triển của biến chứng thận. Đề xuất cho vấn đề thực hành lâm sàng ứng dụng xét nghiệmcystatin C huyết thanh một cách thường quy hơn để phát hiện sớm cácrối loạn chức năng thận ở bệnh nhân tăng glucose máu mạn.4. Đóng góp của luận án - Là nghiên cứu đầu tiên trong nước khảo sát về nồng độ cystatin Chuyết thanh thực hiện trên các đối tượng có các mức độ glucose máukhác nhau (glucose máu bình thường, tiền đái tháo đường, đái tháođường típ 2). - Kết quả của nghiên cứu góp phần khẳng định vai trò của cystatin Ctrong đánh giá các rối loạn chức năng thận ở giai đoạn sớm và giá trị dựbáo albumin niệu, giảm mức lọc cầu thận ở các đối tượng tăng glucosemáu mạn.CẤU TRÚC CỦA LUẬN ÁN Luận án có 134 trang với 4 chương, 53 bảng, 05 hình, 04 sơ đồ, 11biểu đồ, tài liệu tham khảo: 144 (tiếng Việt: 25, tiếng Anh: 119). Đặtvấn đề: 3 trang. Tổng quan: 35 trang. Đối tượng và phương pháp nghiêncứu: 20 trang. Kết quả nghiên cứu: 36 trang. Bàn luận: 37 trang. Kếtluận: 2 trang. Kiến nghị: 1 trang. 2 Chương 1 TỔNG QUAN TÀI LIỆU1.1. BỆNH THẬN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG1.1.1. Yếu tố nguy cơ của bệnh thận đái tháo đường Có một số yếu tố nguy cơ của biến chứng bệnh thận đái tháo đường(ĐTĐ: đái tháo đường), có thể chia thành 2 nhóm: các yếu tố không thểthay đổi như: di truyền, tuổi, chủng tộc…, các yếu tố có thể thay đổi:tăng glucose máu, tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, béo phì, hút thuốc,mức lọc cầu thận….1.1.2. Chẩn đoán lâm sàng bệnh thận đái tháo đường Chẩn đoán lâm sàng bệnh thận ĐTĐ dựa trên đo lường mức lọc cầuthận (GFR: Glomerular Filtration Rate), bài xuất albumin niệu khôngkèm hồng cầu niệu, cùng với các đặc ...