Tổng quan về các dạng thức văn hóa ở Việt Nam

Việt Nam là một quốc gia đa dạng về văn hóa, nơi mà các yếu tố truyền thống và hiện đại hòa quyện tạo nên một bức tranh văn hóa phong phú. Các dạng thức văn hóa ở Việt Nam không chỉ phản ánh lịch sử lâu đời mà còn thể hiện sự giao thoa giữa các dân tộc, tôn giáo và phong tục tập quán. Từ văn hóa ẩm thực, trang phục, nghệ thuật biểu diễn cho đến các lễ hội truyền thống, mỗi lĩnh vực đều chứa đựng những giá trị và ý nghĩa đặc sắc. Bài viết này sẽ tổng quan về các dạng thức văn hóa chính ở Việt Nam, giúp độc giả có cái nhìn sâu sắc hơn về bản sắc văn hóa đa dạng của đất nước.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tổng quan về các dạng thức văn hóa ở Việt NamNGHIÊN CỨU TRAO Đ ổ l 9 n h ậ n b iê t được q u a các di v ậ t khảo cổ choTỔNG ỌUAN v ề CÁC thấy, có th ê cư d â n của các quốc gia cố đại ấy nói các ngôn ngữ khác n h a u thuộc Môn - Khơme cổ, V iệt - M ường cổ, T ày - T h ái cổ*2).DỌNG THỨC VĂN HOÁ T ừ đó trở đi, cùng với việc mở rộng và củng cô cương vực của các triề u đại phongỞ VlệT NAM kiến, th ì tín h đa tộc người của quốc gia V iệt________ • N am càng trở nên rõ rệ t hơn. Cho tối nay,NGÔ ĐỨC THỊNHr} theo công bô ch ín h thứ c của N h à nước vào năm 1979 th ì nước V iệt N am có 54 tộc rong mỗi nền văn hoá bao giờ cũng bao người, thuộc n h iều nhóm ngôn ngữ - tộc gồm n h ữ n g d ạ n g thứ c văn hoá khác người khác n h a u : V iệt - M ường, M ôn -n hau. Mỗi d ạ n g th ứ c đêu có diện mạo, k ết Khơme, T ày - T h ái, N am Đảo, H m ông -cấu và đặc trư n g riêng, p h ù hợp với mỗi Dao, T ạn g - M iên, H án, với n h ữ n g sắc th áiloại cộng đồng người, điều kiện cảnh quan văn hóa r ấ t phong phú, đa dạng, s ắ c th á imôi trư ờng và n h ữ n g hoàn cả n h k in h tê - văn hoá đa d ạ n g ấy th ể hiện trê n ba cấpxã hội riêng. Các d ạ n g thứ c văn hoá xen độ: Sắc th á i đa d ạ n g của nhóm ngôn ngữ -lồng vào n h a u , góp p h ầ n tạo n ên diện m ạo tộc người, của tộc người và của nhóm địavăn hoá của từ ng d â n tộc, quốc gia. phương của tộc người(3). T rong m ột quốíc gia, các d ạ n g thức văn Từ góc độ tộc người và văn hóa thì Việthoả thường r ấ t phong phú, đa dạng, tuy N am giống n h ư m ột Đông N am Á th u nhỏ,nhiên có th ể quy ch ú n g về m ấy nhóm bởi vì trê n lã n h th ổ V iệt N am hiện sinhchính, như: a) V ăn hoá cộng đồng (văn hoá sông đầy đủ các đại biểu của các nhómtộc người, văn hoả quốc gia V iệt N am , văn ngôn ngữ - tộc người (ngữ hệ và ngữ tộc)hoá làng, v ăn hoá gia đình, dòng họ, văn lớn của Đông N am A, n h ư N am A (trong đóhoá tôn giáo tín ngưỡng...), b) V ăn hoá cá có M ôn - Khơm e, V iệt - M ường, Thái,nhân, c) V ăn hoá v ù n g - lã n h thô (văn hoá H m ông - Dao), N am Đảo (A ustronésien),vùng, văn hoá địa phương...) và d) V ăn hoá H án - T ạng (T ạng - M iến, H án).sin h thái. T rong mỗi nhóm n h ư vậy lại Việc p h â n ch ia (p h ân loại) các tộc ngườichứa đựng n h iều d ạ n g thứ c v ăn hoá khác ở Đông N am Á n êu trê n cơ b ả n dựa trê n cácn h au . Ớ đây, ch ú n g tôi xin n êu m ột số dạng cứ liệu vê môi q u a n hệ th â n thuộc về ngônthức c h ín h (I). ngữ, tu y nh iên , từ các môi q u a n hệ th â nI. VĂN HOÁ CỘNG ĐỔNG thuộc ấy, sự tương đồng về nh ữ n g đặc trư n g văn hoá cũng th ê h iện k h á rõ. C húng 1. V ă n h o á tộ c n g ư ờ i ta hãy tạm nêu các đặc trư n g cơ b ả n vê văn V ăn hoá tộc người tương ứng vối cộng hoá của các nhóm ngôn ngữ - tộc người củađồng tộc người, h ìn h th à n h sớm n h ấ t từ V iệt N am .h ậ u kì đá mối và tổn tại ben vững tối tậ n 1) N h ó m Việt - M ườngngày nay. V iệt N am từ thời lập quốc Văn Bao gồm người V iệt, M ường, Thổ vàLang - Âu Lạc (cách ngày nay kho ản g 2500 C hứt, có d ân sô dông n h ấ t ở Việt N am (trênnăm ) thì quốc gia đó dã là quốc gia đa tộc 85% d ân sô cả nước). Các tộc người này cóngười. Các d âu hiệu văn hoá hiện tạ i còn nguồn gôc ch u n g từ cộng đồng người Tiền V iệt M ường (Việt cổ) thời V ăn hoá Đông* 1 GS. TS. Viện N ghiên cứu Văn hoá. Sơn, cách ngày n ay k h o ản g gần 3000 năm .10 NGÔ ĐỨC THỊNHTrong suốt thời Bắc T huộc (th ế kỉ I - X), đã Tây N guyên và duyên h ả i N am T ru n g Bộ.diễn ra q u á trìn h p h â n hoá giữa người Việt Tổ tiê n của các tộc người này có lẽ là chủvà M ường và sa u đó các cộng đồng nhỏ hơn, n h â n của v ăn hoá Sa H u ỳ n h thời sơ kì kimnhư C hứt, T hổ tách khỏi người V iệt vào khí. S au đó có sự p h â n hoá giữa ngườikhoảng th ế kỉ XV. C hăm cư trú ven biển tiếp th u v ăn hơtá An Cư d â n nhóm V iệt - M ường chủ yếu Độ và h ìn h th à n h n h à nước C hăm pa thờicanh tác nông nghiệp trồ n g lú a nước ở đồng dầu công nguyên vối các tộc người khác vượtbằng châu thô ở Bắc Bộ và N am Bộ và rẻo lên sinh sông ở T ây N guyên, không hoặc ítđồng bằn g hẹp ven biên m iền T rung. Sự chịu ả n h hưởng văn hoá A n Độ, là tô tiêntương đồng văn hoá giữa các tộc người này của các tộc Eđê, Gia rai, R aglai và C hu ruth ê hiện chủ yếu vê trìn h độ p h á t triể n , ngày nay. V ăn hoá của các tộc người nàytrong đó tộc người V iệt p h á t triể n cao, còn m ang sắc th á i văn hoá biển, th ể hiện quacác nhóm Thổ, C h ú t th ì sông b iệt lập và có huyền thoại, sử thi, tru y ề n th u y ết, kiến trú cp h ầ n thoái hoá. ...