Ứng dụng thang điểm Caprini hiệu chỉnh trong đánh giá nguy cơ huyết khối tĩnh mạch trên người bệnh phẫu thuật mạch máu

Huyết khối tĩnh mạch là một biến chứng thường thấy, có thể dự phòng xuất hiện ở bệnh nhân phẫu thuật. Nghiên cứu được thực hiện nhằm xác định tỷ lệ và nguy cơ HKTM sau phẫu thuật mạch máu theo nhóm điểm Caprini và các yếu tố nguy cơ HKTM thông qua hệ thống thang điểm Caprini hiệu chỉnh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ứng dụng thang điểm Caprini hiệu chỉnh trong đánh giá nguy cơ huyết khối tĩnh mạch trên người bệnh phẫu thuật mạch máu TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌCỨNG DỤNG THANG ĐIỂM CAPRINI HIỆU CHỈNH TRONG ĐÁNH GIÁ NGUY CƠ HUYẾT KHỐI TĨNH MẠCH TRÊN NGƯỜI BỆNH PHẪU THUẬT MẠCH MÁU Bùi Mỹ Hạnh, Đoàn Quốc Hưng, Hoàng Thị Hồng Xuyến Trường Đại học Y Hà Nội Huyết khối tĩnh mạch là một biến chứng thường thấy, có thể dự phòng xuất hiện ở bệnh nhân phẫu thuật.Nghiên cứu được thực hiện nhằm xác định tỷ lệ và nguy cơ HKTM sau phẫu thuật mạch máu theo nhóm điểmCaprini và các yếu tố nguy cơ HKTM thông qua hệ thống thang điểm Caprini hiệu chỉnh. Nghiên cứu mô tảcắt ngang được thực hiện trên 18.752 người bệnh phẫu thuật mạch máu từ 1/2017 đến 12/2018. Người bệnhđược đánh giá điểm nguy cơ Caprini trước phẫu thuật và được theo dõi trong vòng 30 ngày sau phẫu thuật(PT). Có 528 người bệnh được chẩn đoán mắc HKTM sau phẫu thuật trong vòng 30 ngày. Tỷ lệ mắc HKTM30 ngày sau phẫu thuật phân bố theo từng nhóm điểm Caprini hiệu chỉnh là 1,57% (0 - 2 điểm), 2,21% (3 -4 điểm), 3,24% (5 - 6 điểm), 5,12% (7 - 8 điểm), 5,51% (> 8 điểm). Nguy cơ HKTM tăng ở các nhóm điểmCaprini 5 - 6 (OR = 1,48; p < 0,001), 7 - 8 (OR = 2,39; p < 0,001) và > 8 (OR = 2,59; p < 0,001) so với nhóm3 - 4 điểm. Cần có phương pháp dự phòng phù hợp theo điểm số và mức độ nguy cơ HKTM để kiểm soát tìnhtrạng HKTM cũng như hạn chế các biến chứng không mong muốn do điều trị dự phòng chống đông gây ra.Từ khóa: Huyết khối tĩnh mạch, điểm Caprini phẫu thuật mạch máu, yếu tố nguy cơI. ĐẶT VẤN ĐỀ Huyết khối tĩnh mạch (HKTM) bao gồm trong đó tỷ lệ mắc HKTM sau phẫu thuật mạchhuyết khối tĩnh mạch sâu (HKTMS) và tắc mạch máu được báo cáo đạt tới trên 33% ở nhữngphổi (TMP) là một trong những vấn đề y khoa người bệnh không nhận dự phòng huyết khốithường gặp, với tỷ lệ bệnh suất, tử vong cũng sau phẫu thuật, và 2-9% ở những người bệnhnhư chi phí y tế lớn. Mỗi năm tại Mỹ có khoảng nhận dự phòng [2].900.000 ca bệnh HKTM, gây ra 60.000 đến Hiện nay có rất nhiều thang điểm đánh giá300.000 ca tử vong hàng năm [1]. Tần suất mới nguy cơ HKTM như thang điểm Well, thangmắc hàng năm theo các nghiên cứu dịch tễ, là điểm Padua, thang điểm Caprini. Trong khi80/100.000 dân. Cơ chế hình thành HKTM là thang điểm Well và Padua được chứng minhdo sự phối hợp của 3 yếu tố: ứ trệ tuần hoàn có giá trị cao đối với nhóm người bệnh nội khoatĩnh mạch, rối loạn quá trình đông máu gây thì thang điểm Caprini được ưu tiêu sử dụngtăng đông và tổn thương thành mạch. Bệnh hơn ở các người bệnh ngoại khoa.cũng thường gặp ở người bệnh phẫu thuật Thang điểm Caprini đã được chuẩn hóa và áp dụng rộng rãi với chia bốn nhóm nguy cơTác giả liên hệ: Bùi Mỹ Hạnh, lâm sàng mắc HKTM (thấp, trung bình, cao,Trường Đại học Y Hà Nội rất cao) hoặc hai nhóm nguy cơ chính là nguyEmail: buimyhanh@hmu.edu.vn cơ thấp và nguy cơ cao. Bộ câu hỏi phỏng vấnNgày nhận: 28/06/2019 sàng lọc đơn giản, người bệnh có thể dễ dàngNgày được chấp nhận: 26/07/2019 tự đánh giá, dựa trên những thông tin dễ thuTCNCYH 122 (6) - 2019 65 TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌCthập. Thang điểm Caprini đã được chứng minh Dược TP. HCM, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh việnlà có độ nhạy và độc đặc hiệu cao [3 - 5]. Một Nhân Dân 115, Bệnh viên Trung ương Huế,số phiên bản hiệu chỉnh của mô hình đánh giá Bệnh viện Đà Nẵng.trên người bệnh phẫu thuật đã được nghiên 2. Phương phápcứu bởi các cá nhân và tổ chức khác nhau. Tại Thiết kế nghiên cứu: Mô tả cắt ngang kếtcác nước phương Tây, mô hình đánh giá nguy hợp hồi cứucơ HKTM đã được hiệu chỉnh và xác nhận tính Mô hình đánh giá nguy cơ theo thang điểmhợp lệ trong một nghiên cứu được thực hiện Caprini hiệu chỉnhtrên người bệnh phẫu thuật [6 - 8]. Tuy nhiên, Mô hình đánh giá nguy cơ bằng thang điểmnghiên cứu về mô hình Caprini hiệu chỉnh ở Caprini đã được sử dụng để đánh giá cácngười bệnh phẫu thuật mạch máu hiện vẫn còn người bệnh có nguy cơ cao dựa trên các yếuhạn chế tại Việt Nam. Do đó, chúng tôi tiến hành tố bệnh đồng mắc và các yếu tố nguy cơ trướcnghiên cứu “Ứng dụng thang điểm Caprini hiệu phẫu thuật. Trong mô hình này, mỗi yếu tố nguychỉnh trong đánh giá nguy cơ huyết khối tĩnh cơ được gắn với điểm số Caprini khác nhau từmạch trên người bệnh phẫu thuật mạch máu” 1 đến 5, dựa trên nguy cơ huyết khối của từngnhằm mục tiêu: yếu tố. Tổng điểm yếu tố nguy cơ được tính 1. Mô tả tỷ lệ mới mắc HKTM ở người phản ánh mức độ nguy cơ khởi phát HKTM.bệnh sau phẫu thuật mạch máu Các mức nguy cơ được báo cáo bao gồm nguy 2. Đánh g ...