Chỉ tiêu đánh giá khả năng huy động vốn của ngân hàng thương mại

Bài viết trình bày Chỉ tiêu đánh giá khả năng huy động vốn của ngân hàng thương mại bao gồm: quy mô và tốc độ tăng trưởng nguồn vốn huy động; cơ cấu nguồn vốn huy động; chi phí huy động vốn; sự phù hợp giữa huy động vốn và sử dụng vốn; các chỉ tiêu khác.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chỉ tiêu đánh giá khả năng huy động vốn của ngân hàng thương mại TAØI CHÍNH DOANH NGHIEÄP Taäp 04/2019 Chỉ tiêu đánh giá khả năng huy động vốn của ngân hàng thương mại Bùi Thị Vân Anh - CQ53/21.05 N gân hàng thương mại (NHTM) là một trung gian tài chính, ở mỗi nước khác nhau các trung gian tài chính lại được phân chia khác nhau. Tuy nhiên, luôn tồn tại một điểm chung là vai trò chủ đạo của các NHTM đóng góp khối lượng tài sản và tầm quan trọng lớn đối với nền kinh tế. Để có được vị trí đó NHTM phải đặt lợi nhuận lên hàng đầu và phải sử dụng có hiệu quả công cụ cơ bản là vốn. Vốn đóng một vai trò quan trọng, nó chi phối tất cả hoạt động của ngân hàng. Vai trò tạo vốn của ngân hàng được coi là then chốt, là cơ sở để ngân hàng thực hiện các hoạt động kinh doanh của mình. Vì vậy, hoạt động huy động vốn là một trong những hoạt động truyền thống và quan trọng nhất đối với mỗi ngân hàng. Huy động vốn là nghiệp vụ cơ bản của các NHTM hay còn gọi là nghiệp vụ tạo vốn với nhiều hình thức đa dạng, phong phú nhằm thu hút vốn từ các tổ chức và cá nhân trong nền kinh tế để phục vụ mục đích kinh doanh của mình. Như vậy, việc đưa ra các hình thức huy động phù hợp, linh hoạt là điều rất cần thiết đối với NHTM. Có thể phân loại vốn huy động của ngân hàng theo các hình thức khác nhau: 1. Cơ cấu theo đối tượng khách hàng: Theo tiêu chí này vốn huy động bao gồm: Vốn huy động từ dân cư; vốn huy động từ các tổ chức kinh tế, doanh nghiệp và Vốn huy động từ các tổ chức tín dụng khác. 2. Cơ cấu theo kỳ hạn: Theo tiêu chí này vốn huy động bao gồm: Vốn huy động ngắn hạn, vốn huy động trung hạn và vốn huy động dài hạn. 3. Cơ cấu theo tiền tệ: Theo tiêu chí này vốn huy động bao gồm: Vốn huy động bằng VNĐ và vốn huy động bằng ngoại tệ. 4. Cơ cấu theo sản phẩm: Theo tiêu chí này vốn huy động bao gồm: Huy động vốn qua các khoản tiền gửi và huy động vốn thông qua phát hành giấy tờ có giá hoặc từ các khoản tiền vay… Các chỉ tiêu đánh giá khả năng huy động vốn của các NHTM bao gồm: 1. Quy mô và tốc độ tăng trưởng nguồn vốn huy động - Quy mô nguồn vốn huy động Quy mô là chỉ tiêu phản ánh số lượng nguồn vốn huy động của ngân hàng. Với quy mô nguồn vốn huy động ngày càng tăng sẽ hỗ trợ vốn cho ngân hàng hoạt động nghiªn cøu khoa häc Sinh viªn 19 Taäp 04/2019 TAØI CHÍNH DOANH NGHIEÄP phát triển và mở rộng phạm vi hoạt động của mình, quy mô cũng tạo điều kiện nâng cao tính thanh khoản, tính ổn định và tăng niềm tin của khách hàng. Nguồn vốn huy động có quy mô khác nhau theo từng giai đoạn. Các ngân hàng có quy mô lớn thì thường có ưu thế huy động hơn các ngân hàng quy mô nhỏ. Trong tình hình cạnh tranh nhau về thị phần khách hàng, lãi suất thường không có sự khác biệt nhiều giữa các ngân hàng, do vậy khách hàng thường lựa chọn các ngân hàng có quy mô lớn để đảm bảo tính an toàn, thanh khoản cho khoản tiền gửi của mình. - Tốc độ tăng trưởng nguồn vốn huy động Tốc độ tăng trưởng nguồn vốn huy động thể hiện khả năng mở rộng quy mô vốn huy động của ngân hàng qua các năm, cho thấy nguồn vốn biến đổi theo xu hướng như thế nào và khả năng kiểm soát của ngân hàng đến nguồn vốn huy động. Điều đó ảnh hưởng đến khả năng tăng cường và mở rộng thị trường hoạt động của mình. Nếu tốc độ tăng trưởng ổn định sẽ tạo thế chủ động cho ngân hàng trong việc hoạch định chiến lược phát triển lâu dài cũng như tạo sự yên tâm tin tưởng của khách hàng gửi tiền và đầu tư vào ngân hàng. Mặt khác chỉ tiêu này thể hiện khả năng cạnh tranh của ngân hàng đối với các NHTM khác trong hoạt động huy động vốn. Tốc độ tăng trưởng nguồn vốn huy động tính theo công thức sau: Tốc độ tăng trưởng Quy mô vốn kỳ này - Quy mô vốn kỳ trước = x 100 vốn huy động Tổng VHĐ kỳ trước Chỉ tiêu này phản ánh sự thay đổi về quy mô nguồn vốn huy động qua các thời kỳ. Nếu tỉ lệ này > 100% thì quy mô nguồn vốn huy động của ngân hàng đã được mở rộng. Việc mở rộng quy mô vốn một cách liên tục với tốc độ tăng trưởng vốn ngày càng cao chứng tỏ quy mô hoạt động của ngân hàng ngày càng lớn, hiệu quả huy động vốn của ngân hàng đang được cải thiện. Ngoài ra, có thể sử dụng chỉ tiêu này để so sánh với tốc độ tăng trưởng vốn của các ngân hàng khác hoặc tốc độ tăng trưởng vốn bình quân hệ thống. 2. Cơ cấu nguồn vốn huy động Cơ cấu nguồn vốn huy động ảnh hưởng tới cơ cấu tài sản và ảnh hưởng tới chi phí hoạt động bình quân của ngân hàng, từ đó ảnh hưởng tới chi phí đầu ra tức lãi suất cho vay của ngân hàng. Cơ cấu huy động phải phù hợp với cơ cấu sử dụng, đáp ứng yêu cầu sử dụng, để tối đa dư nợ tín dụng và đầu tư, từ đó sẽ tối đa lợi nhuận mà không phải trả lãi suất trên phần vốn huy động thừa. Thông qua việc xác định cơ cấu vốn có thể xác định mặt mạnh, mặt yếu của ngân hàng trong hoạt động kinh doanh. Cơ cấu nguồn vốn ngân hàng được đánh giá là hợp lí nếu các thành phần của nó đáp ứng được kế hoạch sử dụng vốn và có chi phí huy động thấp nhất. Có vốn sẽ tạo điều kiện cho ngân hàng hoạt động thuận lợi, ngân hàng có thể cơ cấu lại nguồn vốn, nghiªn cøu khoa häc Sinh viªn 20 TAØI CHÍNH DOANH NGHIEÄP Taäp 04/2019 mở rộng quy mô hoạt động, chủ động trong hoạch định chiến lược phát triển, nâng cao uy tín và sức cạnh tranh. Có thể đánh giá cơ cấu nguồn vốn huy động thông qua chỉ tiêu tỷ trọng nguồn vốn huy động: Tỷ trọng từng loại Quy mô của loại vốn huy ...