Chuyển đổi số trong giáo dục đại học và giải pháp cơ bản nâng cao hiệu quả dạy học các môn khoa học xã hội và nhân văn hiện nay

Bài báo này bàn thêm về thuật ngữ chuyển đổi số trong giáo dục đại học, tác động của chuyển đổi số đối với việc dạy học các môn khoa học xã hội và nhân văn (KHXH&NV) ở các cơ sở giáo dục đại học. Trên cơ sở đó đề xuất những giải pháp cơ bản nâng cao hiệu quả dạy học các môn KHXH&NV trước yêu cầu chuyển đổi số trong giai đoạn hiện nay. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chuyển đổi số trong giáo dục đại học và giải pháp cơ bản nâng cao hiệu quả dạy học các môn khoa học xã hội và nhân văn hiện nay Ngô Hoài Phương Nguyễn Đình Nam Trường Đại học Thông tin liên lạc Tóm tắt: Chuyển đổi số trong giáo dục, đào tạo là yêu cầu khách quan trong giaiđoạn hiện nay trước tác động của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN4.0) đến mọi mặt của đời sống xã hội, nhất là lĩnh vực giáo dục và đào tạo. Qua tìmhiểu, nghiên cứu, phân tích, tổng hợp, bài báo này bàn thêm về thuật ngữ chuyển đổisố trong giáo dục đại học, tác động của chuyển đổi số đối với việc dạy học các mônkhoa học xã hội và nhân văn (KHXH&NV) ở các cơ sở giáo dục đại học. Trên cơ sởđó đề xuất những giải pháp cơ bản nâng cao hiệu quả dạy học các môn KHXH&NVtrước yêu cầu chuyển đổi số trong giai đoạn hiện nay. Từ khóa: Chuyển đổi số; giáo dục đại học; khoa học xã hội và nhân văn; quảnlý đào tạo; thách thức trong chuyển đổi số.1. Đặt vấn đề Chuyển đổi số là bước tiếp theo của số hóa (bao gồm số hóa dữ liệu và sốhóa quy trình). Chuyển đổi số đã và đang được nghiên cứu, tìm hiểu và ứng dụngtrong nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội, trong đó giáo dục và đào tạo, trực tiếplà giáo dục đại học là một lĩnh vực trọng điểm. Đối với các môn KHXH&NV,với đặc điểm là những nội mang tính lý luận, trừu tượng, góp phần hình thành ởngười học thế giới quan khoa học, phương pháp luận biện chứng, nhân sinh quancộng sản, phẩm chất, nhân cách của con người mới xã hội chủ nghĩa…, chuyểnđổi số vừa tạo ra tiền đề, cơ hội thuận lợi để thúc đẩy quá trình dạy học các mônKHXH&NV dễ dàng đạt đến cái đích, chuẩn đầu ra đã được xác định, đồng thờivừa đặt ra những thách thức lớn để quá trình dạy học các môn KHXH&NV khôngmất đi tính khoa học, tính đảng và tính định hướng chính trị. Vì vậy, việc tìmhiểu, nhận thức đúng, có hệ thống tác động của chuyển đổi số đối với quá trìnhdạy học các môn KHXH&NV ở các cơ sở giáo dục đại học có ý nghĩa cần thiếtđể góp phần thực hiện thành công định hướng chuyển đổi số trong giáo dục đạihọc thời gian tới. 4272. Nội dung Chuyển đổi số (Digital transformation) là thuật ngữ xuất hiện phổ biếntrong những năm gần đây ở nhiều quốc gia trên thế giới khi mà những tiện íchtrên nền tảng về công nghệ thông tin và truyền thông hiện đại của cuộc CMCN4.0 mang lại. Có nhiều cách tiếp cận khác nhau khi định nghĩa về chuyển đổi số.Theo GS. Hồ Tú Bảo - Viện trưởng viện John Von Neumann: “Chuyển đổi số làquá trình ứng dụng công nghệ số vào mọi khía cạnh của doanh nghiệp để làmthay đổi phương thức sản xuất, kinh doanh, quản trị, nhằm cải thiện, gia tăng giátrị mới, vượt trội hiệu quả hơn” [5]. Tiếp cận ở góc độ nhận thức, tư duy,Microsoft cho rằng: “Chuyển đổi số là việc tái cấu trúc tư duy về việc phối hợpgiữa dữ liệu, quy trình và con người để tạo ra nhiều giá trị mới” [5]. Tiếp cận mộtcách cụ thể, chi tiết hơn, FSI - doanh nghiệp chuyển đổi số hàng đầu Việt Namđã quan niệm: Chuyển đổi số trong tổ chức, doanh nghiệp là quá trình thay đổitừ mô hình truyền thống sang doanh nghiệp số, bằng cách áp dụng công nghệmới như dữ liệu lớn (Big data), Internet vạn vật (IOT), điện toán đámmây(Cloud)…thay đổi phương thức điều hành, lãnh đạo, quy trình làm việc, vănhóa công ty…[5]. Các quan niệm đều thống nhất ở chỗ cho rằng, chuyển đổi sốcần dựa trên nền tảng số hóa dữ liệu (digitization) và số hóa quy trình vận hành,số hóa tổ chức (Digitalization). Theo đó, có thể hiểu: Chuyển đổi số là quá trìnhtriển khai một loạt những thay đổi về công nghệ và con người để tái cấu trúc cáchthức hoạt động (từ quy trình truyền thống sang quy trình số), từ đó tạo ra nhữngcơ hội và giá trị mới [2], [3]. Cuộc CMCN 4.0 với nền tảng về công nghệ thông tin hiện đại như: internetkết nối vạn vật, dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo, công nghệ điện toán đám mây.. đãlàm thay đổi mọi mặt của đời sống xã hội hiện nay. Giáo dục và đào tạo là mộtlĩnh vực trọng yếu của xã hội, thực hiện chuyển đổi số trong giáo dục và đào tạolà yêu cầu khách quan. Chuyển đổi số trong giáo dục đại học là cách thức chuyển đổi từ quảnlý giáo dục, tổ chức quá trình dạy học ở đại học theo kiểu truyền thống sangquản lý và tổ chức quá trình dạy học dựa trên nền tảng ứng dụng công nghệhiện đại của cuộc CMCN 4.0, đảm bảo cho người học được tham gia vào quátrình học tập mọi lúc, mọi nơi theo nhu cầu cá nhân thông qua các kết nốicủa môi trường mạng, nhằm đào tạo người học có đủ phẩm chất và năng lựcđáp ứng yêu cầu xã hội số hiện nay. Khi thực hiện chuyển đổi số, có thể nóitoàn bộ cái cách giáo dục được tổ chức, thực hiện và quản lý thay đổi. Trọngtâm của chuyển đổi số trong giáo dục đại học là trải nghiệm của người họcsẽ hoàn toàn thay đổi, theo đó năng lực, phẩm chất cũng sẽ đư ...