KHOÁNG SÉT VÀ SỰ LIÊN QUAN CỦA CHÚNG VỚI MỘT VÀI CHỈ TIÊU LÝ HÓA HỌC TRONG MỘT SỐ LOẠI ĐẤT VIỆT NAM

Trong khoa học nghiên cứu đất trồng, để đạt được những kết quả xác định chắc chắn về phát sinh học đất cungxnhuw cơ sở khoa học về phân loại đất và đánh gái dúng đắn độ phì nhiêu của đất, cần thiết phải xác định rằng khoáng sét, một thành phần vô cơ nhỏ nhất trong đất, có những tính chất đặc biệt quyết định một số tính chất cơ bản của đất. Sự hình thành và chuyển hóa của các khoáng sét......
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
KHOÁNG SÉT VÀ SỰ LIÊN QUAN CỦA CHÚNG VỚI MỘT VÀI CHỈ TIÊU LÝ HÓA HỌC TRONG MỘT SỐ LOẠI ĐẤT VIỆT NAM bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o tr−êng ®¹i häc n«ng nghiÖp I – hµ néi ----------------------------------------- PGS.TS ®µo ch©u thu Kho¸ng sÐt vµ sù liªn quan cña chóng víi mét vµi chØ tiªu lý ho¸ häc trong mét sè lo¹i ®Êt ViÖt Nam Hµ néi 6. 2003 6. 2003 Hµ néi vÊn ®Ò ®Æt Trong khoa häc nghiªn cøu ®Êt trång, ®Ó ®¹t ®−îc nh÷ng kÕt qu¶ x¸c ®Þnh ch¾c ch¾n vÒ ph¸t sinh häc ®Êt còng nh− c¬ së khoa häc vÒ ph©n lo¹i ®Êt vµ ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n ®é ph× nhiªu cña ®Êt, cÇn thiÕt ph¶i x¸c ®Þnh thµnh phÇn kho¸ng sÐt ®Êt. Ngµy nay khoa häc thæ nh−ìng hiÖn ®¹i ®· kh¼ng ®Þnh r»ng kho¸ng sÐt, mét thµnh phÇn v« c¬ nhá bÐ nhÊt trong ®Êt, cã nh÷ng tÝnh chÊt ®Æc biÖt quyÕt ®Þnh mét sè tÝnh chÊt c¬ b¶n cña ®Êt. Sù h×nh thµnh vµ chuyÓn ho¸ cña c¸c kho¸ng sÐt trong ®Êt chÞu ¶nh h−ëng s©u s¾c cña c¸c ®iÒu kiÖn h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c lo¹i ®Êt kh¸c nhau. V× vËy khi x¸c ®Þnh ®óng thµnh phÇn vµ diÔn biÕn kho¸ng sÐt cña mçi lo¹i ®Êt cho phÐp chóng ta nh×n nhËn kho¸ng sÐt lµ mét trong nh÷ng chØ tiªu quan träng nhÊt chÈn ®o¸n ®óng c¸c quy luËt ph¸t sinh, c¸c xu h−íng ph¸t triÓn còng nh− ®é ph× tiÒm tµng cña ®Êt ®ã. Nghiªn cøu kho¸ng sÐt trong ®Êt kh«ng chØ cã ý nghÜa lý luËn mµ cßn cã ý nghÜa thùc tiÔn ®¸ng kÓ trong c«ng t¸c c¶i thiÖn c¶i t¹o n©ng cao ®é ph× ®Êt còng nh− viÖc sö dông ph©n bãn thÝch hîp cho c©y trång bëi thµnh phÇn kho¸ng sÐt liªn quan nhiÒu ®Õn mét sè tÝnh chÊt lÝ ho¸ c¬ b¶n cña ®Êt. VÊn ®Ò nghiªn cøu b¶n chÊt kho¸ng sÐt nãi chung vµ ®Æc biÖt thµnh phÇn kho¸ng sÐt trong ®Êt rÊt phøc t¹p lµ mét ngµnh khoa häc míi ph¸t triÓn m¹nh tõ nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû hai m−¬i l¹i ®©y. §ã lµ v× viÖc x¸c ®Þnh cÊu tróc tinh thÓ kho¸ng sÐt ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng thiÕt bÞ m¸y mãc hiÖn ®¹i víi nh÷ng ph−¬ng ph¸p, thñ thuËt ph©n tÝch phøc t¹p, tinh x¶o (ph−¬ng ph¸p tia Runtgen, kÝnh hiÓn vi ®iÖn tö, hång ngo¹i, hÊp phô ...) khèi l−îng nghiªn cøu kho¸ng sÐt trong ®Êt so víi hµng lo¹t nghiªn cøu lý ho¸ tÝnh kh¸c tuy cã h¹n chÕ do ph−¬ng tiÖn vµ gi¸ thµnh chi phÝ cao, song trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ngµnh kho¸ng sÐt häc phôc vô tÝch cùc vµ cã hiÖu qu¶ cho ngµnh kho¸ng sÐt thæ nh−ìng, ®Æc biÖt lµ ë c¸c n−íc tiªn tiÕn khoa häc kü thuËt ph¸t triÓn m¹nh. Tõ nh÷ng n¨m 1960, ë ViÖt Nam c¸c chuyªn gia thæ nh−ìng n−íc ngoµi (Fridland, Goocbunop, Pagel...) vµ c¸c nhµ thæ nh−ìng ®Çu tiªn cña n−íc ta (TrÇn Kh¶i, NguyÔn Vy, Cao Liªm ) ®· b¾t ®Çu nghiªn cøu thµnh phÇn kho¸ng sÐt cña mét sè lo¹i ®Êt còng nh− vá phong ho¸ vïng B¾c ViÖt Nam. §©y lµ nh÷ng tµi liÖu khoa häc vÒ kho¸ng sÐt ®Çu tiªn cã gi¸ trÞ kh«ng chØ ®èi víi t×nh h×nh nghiªn cøu ®Êt ViÖt Nam mµ cßn bæ sung hoµn chØnh nh÷ng nghiªn cøu ®Êt nhiÖt ®íi cña thÕ giíi. Tuy nhiªn do trong nh÷ng n¨m qua ph−¬ng tiÖn ®iÒu kiÖn nghiªn cøu kho¸ng sÐt ë n−íc ta cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n, phÇn nhiÒu c¸c c«ng tr×nh ph¶i thùc hiÖn ë n−íc ngoµi nªn c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu cßn Ýt vµ bÞ h¹n chÕ. Víi mong muèn ®−îc häc tËp, nghiªn cøu s©u thªm vÒ lÜnh vùc nµy, ®ång thêi ®−îc tiÕp tôc ®ãng gãp bæ sung thªm tµi liÖu c¬ b¶n nghiªn cøu kho¸ng sÐt cña c¸c lo¹i ®Êt chÝnh trªn toµn ®Êt n−íc ®· gi¶i phãng, chóng t«i tiÕn hµnh ®Ò tµi nghiªn cøu: Kho¸ng sÐt vµ sù liªn quan cña chóng víi mét vµi chØ tiªu lý, ho¸ häc trong mét sè lo¹i ®Êt ViÖt Nam. Chóng t«i còng hy väng r»ng nh÷ng kÕt qu¶ nghiªn cøu nµy gãp phÇn chøng minh thªm kho¸ng sÐt thùc sù cÇn thiÕt vµ lµ chØ tiªu khoa häc ®Ó ®¸nh gi¸ ®é ph× ®Êt. VÊn ®Ò c¶i t¹o, c¶i thiÖn thµnh phÇn kho¸ng sÐt trong ®Êt lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p kü thuËt tÝch cùc, cã c¬ së khoa häc ®Ó n©ng cao ®é ph× c¸c lo¹i ®Êt nhiÖt ®íi n−íc ta nh»m t¨ng n¨ng suÊt c¸c lo¹i c©y trång. Ch−¬ng I tæng quan vÊn ®Ò nghiªn cøu kho¸ng sÐt Tr−íc khi tr×nh bµy cô thÓ ph−¬ng ph¸p vµ nh÷ng kÕt qu¶ nghiªn cøu kho¸ng sÐt ®Êt ViÖt Nam, trong ch−¬ng nµy chóng t«i xin giíi thiÖu mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ kho¸ng sÐt vµ mét vµi t− liÖu nghiªn cøu kho¸ng sÐt trong ®Êt, ®Æc biÖt ®Êt nhiÖt ®íi tõ tr−íc ®Õn nay trªn thÕ giíi vµ ë ViÖt Nam. HiÓu râ nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña kho¸ng sÐt vµ t×m hiÓu t×nh h×nh còng nh− nh÷ng kÕt qu¶ nghiªn cøu kho¸ng sÐt cña nh÷ng t¸c gi¶ trong vµ ngoµi n−íc kh¸c nhau lµ ®iÒu quan träng ®Çu tiªn trong viÖc ®Þnh h−íng ®Ò tµi, xö lý, ®¸nh gi¸ vµ nhËn xÐt kÕt qu¶ nghiªn cøu cña m×nh. I. Kh¸i niÖm chung vÒ kho¸ng sÐt vµ lÞch sö nghiªn cøu kho¸ng sÐt trong ®Êt Tõ hµng ngµn ®êi nay cïng víi lÞch sö ph¸t triÓn x· héi loµi ng−êi, kho¸ng sÐt mµ ng−êi ta vÉn gäi chung lµ chÊt sÐt ®· ®−îc ph¸t hiÖn vµ sö dông réng r·i trong ®êi sèng con ng−êi. Nh÷ng s¶n phÈm c«ng nghÖ vµ hµng ho¸ ...