Melodinus cambodiensis pierre loài bổ sung cho hệ thực vật Việt Nam

Trong quá trình nghiên cứu thực địa ở xã Gung Ré (huyện Di Linh, tỉnh Lâm Đồng), đã phát hiện thêm 1 loài bổ sung cho Hệ thực vật Việt Nam là Melodinus cambodiensis Pierre. Các mẫu tiêu bản của loài này được bảo quản tại phòng tiêu bản thực vật (HN) - Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật. Như vậy, cho đến nay, Việt Nam ghi nhận 15 loài của chi Melodinus.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Melodinus cambodiensis pierre loài bổ sung cho hệ thực vật Việt NamHỘI NGHỊ KHOA HỌC TOÀN QUỐC VỀ SINH THÁI VÀ TÀI NGUYÊN SINH VẬT LẦN THỨ 5Melodinus cambodiensis Pierre-LOÀI BỔ SUNGCHO HỆ THỰC VẬT VIỆT NAMTRẦN THẾ BÁCH, ĐỖ VĂN HÀI, VŨ TIẾN CHÍNH,BÙI HỒNG QUANG, NGUYỄN THỊ THANH HƯƠNG, DƯƠNG THỊ HOÀNi n inh h i v T i ng yên inh vậi n nKh a h v C ng ngh iaBÙI THU HÀTrường i hư hiChi Melodinus thuộc họ Trúc đào Apocynaceae, có khoảng 80 loài phân bố ở vùng nhiệtđới Châu Á từ Ấn Độ đến các đảo Thái Bình Dương (D. J. Middleton, 1999; Trần Đình Lý,2005). Theo Trần Đình Lý (2005), có 14 loài của chi Melodinus ở Việt Nam. Trong quá trìnhnghiên cứu thực địa ở xã Gung Ré (huyện Di Linh, tỉnh Lâm Đồng), chúng tôi đã phát hiệnthêm 1 loài bổ sung cho Hệ thực vật Việt Nam là Melodinus cambodiensis Pierre. Các mẫu tiêubản của loài này được bảo quản tại phòng tiêu bản thực vật (HN) - Viện Sinh thái và Tài nguyênsinh vật. Như vậy, cho đến nay, Việt Nam ghi nhận 15 loài của chi Melodinus.I. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨUPhương pháp so sánh hình thái được áp dụng trong nghiên cứu này, đây là phương pháptruyền thống trong nghiên cứu phân loại thực vật.II. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨUMelodinus cambodiensis Pierre-Giom campuchiaPierre, 1898. Bull. Mens. Soc. Linn. Paris 2 (l): 103; D. J. Middleton, 1999. Fl. Thailand, 7(1): 16.Cây leo, cành nhỏ có lông, sau nhẵn. Phiến lá hình trứng, hình thuôn hay hình mác, cỡ 3,111,5  0,9-4,2cm, có lông ở gân dưới của mặt dưới sau nhẵn; đỉnh nhọn, có mũi ngắn; gốc trònđến hình nêm; gân bên 13-30 cặp; cuống lá dài 5-11mm. Cụm hoa ở nách lá và ở đỉnh họp thànhcụm hoa hình chuỳ dài đến 13cm, có lông. Các lá đài lợp nhau, hình trứng, cỡ 1,5-3,5  1,11,7mm, đỉnh nhọn đến tròn, có lông ở mép. Tràng màu trắng, họng màu vàng-da cam, nụ hoadài và hẹp, phần đầu nụ hoa không rộng hơn phần ống hoa; ống tràng cao khoảng 8-15mm, cólông 2 mặt; thùy tràng hình thuôn hẹp, dài 5,8-11mm, mép có lông. Vảy tràng phụ dài 0,30,9mm, có lông thưa. Nhị đính trên ống tràng ở vị trí cách gốc 2,5-3,5mm; bao phấn cỡ 1-1,7 0,4-0,5mm. Bầu cao 0,9-1,5mm; vòi nhuỵ cao 0,7-1,7mm; đầu nhụy cao 1,3-1,8mm (ảnh 1).Loc. class.: Cambodia. Type: “Pierre, L. - 611. (MO)”.Sinh học và sinh thái: Mùa hoa tháng 7. Mọc nơi sáng, rừng thường xanh.Phân bố: Lâm Đồng (Di Linh: Gung Ré). Còn có ở Lào, Campuchia, Thái Lan.Mẫu nghiên cứu: Lâm Đồng (Di Linh: Gung Ré), 21/07/2010, VK 3877 (HN).Loài này rất gần với Melodinus monogynus Roxb., nhưng phân biệt bởi cụm hoa ở nách lávà ở đỉnh họp thành cụm hoa hình chuỳ; phần đầu nụ hoa không rộng hơn phần ống hoa; ốngtràng cao khoảng 8-15mm; ngược lại, Melodinus monogynus cụm hoa ở đỉnh, phần đầu nụ hoarộng hơn phần ống hoa; ống tràng cao khoảng 15-17mm.32HỘI NGHỊ KHOA HỌC TOÀN QUỐC VỀ SINH THÁI VÀ TÀI NGUYÊN SINH VẬT LẦN THỨ 5Ảnh 1. Melodinus cambodiensis Pierre1. dạng cây; 2. cành mang hoa; 3. cụm hoa; 4. nụ hoa và hoa nhìn từ bên; 5. hoa nhìn từ trên(Người chụp: Trần Thế Bách)Lời cảm ơn: ghiên ứ n y ưi r bởi Q ỹ Phgia AFO TEr ngi106 11-2012.37.ri n Kh a hv C ng ngh QTÀI LIỆU THAM KHẢO1.Phạm Hoàng Hộ, 2000. Cây cỏ Việt Nam. NXB. Trẻ, Tp. Hồ Chí Minh, tập 2: 683-724.2.Trần Đình Lý, 2005. Họ Trúc đào-Apocynaceae. Thưc vật chí Việt Nam. NXB. KHKT, Hà Nội, tập 5.3.Li P. T., A. J.M. Leeuwenberg & D. J. Middleton, 1995. Apocynaceae, in Wu, S. Y. & P. H.Raven. Flora of China. Science Press, Beijing, China et Missouri Botanical Garden, St. Louis, UnitedStates, vol. 16: 143-188.4.Middleton D. J., 1999. Flora of Thailand, The Forest Herbarium, Royal Forest Department,Bangkok, vol. 7 (1): 16.33HỘI NGHỊ KHOA HỌC TOÀN QUỐC VỀ SINH THÁI VÀ TÀI NGUYÊN SINH VẬT LẦN THỨ 5Melodinus cambodiensis Pierre-A NEW RECORDFOR FLORA OF VIETNAMTRAN THE BACH, DO VAN HAI, VU TIEN CHINH, BUI HONG QUANG,NGUYEN THI THANH HUONG, DUONG THI HOAN, BUI THU HASUMMARYThe genus Melodinus comprises approximately 80 species. There are 14 species of Melodinus inVietnam (Tran Dinh Ly, 2005). We just have confirmed the distribution of Melodinus cambodiensis Pierre inVietnam-it is a new record for flora of Vietnam. The species is found in Lam Dong province (Di Linh district,Gung Re commune), the specimens are preserved in HN herbarium of Institute of Ecology and BiologicalResources (Lam Dong (Di Linh: Gung Re), 21/07/2010, VK 3877 (HN)).It is closely related to Melodinus monogynus Roxb., from which it differs mainly by some characters:inflorescence axillary and terminal forming a panicle; bud with head not wider than tube; tube 8-15mm;whereas Melodinus monogynus has inflorescence terminal, bud with head wider than tube; tube 15-17mm.34