Mối quan hệ giữa Nguyễn Bỉnh Khiêm - Nguyễn Dữ Phùng Khắc Khoan_4

Tham khảo bài viết mối quan hệ giữa nguyễn bỉnh khiêm - nguyễn dữ phùng khắc khoan_4, tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mối quan hệ giữa Nguyễn Bỉnh Khiêm - Nguyễn Dữ Phùng Khắc Khoan_4 Mối quan hệ giữa Nguyễn Bỉnh Khiêm - Nguyễn Dữ - Phùng Khắc KhoanCần lưu ý là hai thông tin cổ xưa trên của hai bậc tiên Nho danh tiếngkhông hề nói đến quan hệ thầy – trò, hay mối quan hệ thiết thân nàokhác giữa Nguyễn Bỉnh Khiêm và Nguyễn Dữ.Xin nêu lại ở đây ý phỏng đoán về năm sinh Nguyễn Dữ của nhà nghiêncứu người Nga M. Tkachov trong bài viết giới thiệu về Truyền kỳ mạnlục ở nước Nga, sau khi biện giải và thiết lập sơ đồ, M. Tkachov đã điđến ức đoán: “Nguyễn Dữ sinh khoảng 1496” (25). Đây cũng là nămthân phụ ông là Tường Phiêu (Phiếu) đỗ Tiến sĩ đệ tam giáp, lúc này ôngPhiêu ở độ tuổi khoảng ngoài 20 đến 30, vì căn cứ vào sách Đăng khoalục và sách Lược truyện các tác gia Việt Nam của cụ Thúc Ngọc Trần VănGiáp mà biết. Còn việc Nguyễn Dữ thi đỗ Hương tiến (đúng ra lúc nàyphải là Hương cống), thi Hội nhiều lần trúng tam trường, có thể có ralàm quan Tri huyện được một năm và từ quan trước hoặc trong năm1527, lúc nhà Mạc tiếm ngôi vua Lê. Lúc này, có thể Nguyễn Dữ đã ởtuổi ngoài 30 (vì thi Hội nhiều lần, mà triều Lê theo lệ cứ 3 năm mở mộtkhoa, năm trước thi Hương, năm sau thi hội, thi Đình). Những ngày ẩncư, cụ đã viết và hoàn thành bộ Truyền kỳ mạn lục gồm 4 quyển, mỗiquyển 5 truyện, cộng 20 truyện (26) từ năm 1527 và trước năm 1547 lànăm mà Hà Thiện Hán viết lời tựa, sau đó Đại Hưng hầu Nguyễn ThếNghi đã dịch Nôm.Ức đoán suy luận về năm sinh Nguyễn Dữ của nhà nghiên cứu M.Tkachov, theo chúng tôi là có lý. Nếu quả đúng như thế thì Nguyễn Dữchỉ nhỏ hơn Nguyễn Bỉnh Khiêm khoảng 5 tuổi. Chúng tôi còn nghĩ rằng,cũng có thể Nguyễn Dữ được sinh ra trước đó vài năm, tức trước khi cụNguyễn Tường Phiêu thi đỗ Tiến sĩ dưới đời Hồng Đức Lê Thánh Tông(1496). Vì ngày xưa, các cụ thường lập gia đình sớm, nhiều người có conkhi chưa đến 20 tuổi, mà gia đình Nguyễn Dữ là danh gia vọng tộc. Ôngcòn là con trai cả của cụ Thượng thư Tiến sĩ Nguyễn Tường Phiêu(Phiếu) đời Lê sơ.3. Thứ đến, thử so sánh thời điểm hiển vinh, thi đỗ và làm quan củaNguyễn Dữ và Nguyễn Bỉnh Khiêm. Ở đây, chúng tôi xin lưu ý thêm,Nguyễn Dữ đỗ Hương tiến (đúng ra phải là Hương cống) và Thi Hộinhiều lần, đã trúng Tam trường dưới thời Lê sơ, cụ thể lúc này là cácđời Uy Mục (1505-1509), Tương Dực (1510-1516), Chiêu Tông (1516-1522), Cung Hoàng (1522-1527); có thể ông đã từng làm quan một nămvà đã từ quan trước hoặc trong năm 1527 là năm Mạc Đăng Dung tiếmngôi. Điều đó có nghĩa là Nguyễn Dữ hiển đạt, thành danh trướcNguyễn Bỉnh Khiêm ít ra cũng đến 10 hay hơn 10 năm, và lúc nàyNguyễn Bỉnh Khiêm chỉ là một nho sĩ bình dân, nghèo túng (thơ chữHán của cụ có nói nhiều về cảnh bần hàn này). Vì tình thế bức bách,Bạch Vân tiên sinh mãi đến năm 44 tuổi mới đi thi và đỗ đầu kỳ thiHương và năm sau, lúc 45 tuổi thi Hội rồi thi Đình, đỗ Trạng nguyênnăm 1535, bắt đầu nổi danh. Từ đó, cụ Nguyễn Bỉnh Khiêm mới xuấtchính giúp nhà Mạc. Trong khi đó, tại thời điểm này thì Nguyễn Dữ từlâu đã là một ẩn sĩ nơi quê nhà hoặc nơi núi rừng Thanh Hoá, đang viếtdở hoặc đã hoàn thành bộ thiên cổ kỳ bút Truyền kỳ mạn lục!Nếu như các thư tịch cũ cho rằng Nguyễn Dữ là học trò xuất sắc củaNguyễn Bỉnh Khiêm, cùng với Phùng Khắc Khoan, Đinh Thì Trung,Trương Thì Cử, Lương Hữu Khánh, Nguyễn Quyện…thì chúng tôi nghĩ làchưa hẳn đúng như thế. Điều chắc chắn là các vị trên là những học tròxuất sắc của Nguyễn Bỉnh Khiêm, còn Nguyễn Dữ thì không. Thư tịchxưa cho biết, cụ Nguyễn Bỉnh Khiêm sau khi dâng sớ xin chém đầu 18lộng thần, trong đó có Phạm Quỳnh là sui gia và Phạm Dao là con rễ,nhưng không được nhà vua chấp nhận nên từ quan về quê dựng amBạch Vân dạy học, mở quán Trung Tân để chữa bệnh, cứu giúp ngườikhốn khó cơ nhỡ. Chuyện này cụ thực hiện từ năm 1543 về sau. Nhànghiên cứu Tkachov, trong bài viết của ông, có đưa ra thông tin: Trongsố những môn đồ thành đạt hiển vinh của danh sư Nguyễn Bỉnh Khiêm,có lẽ có 2 người ứng thí năm 1538, tức là 5 năm trước khi Nguyễn BỉnhKhiêm từ quan. Thế có nghĩa là ông dạy học trước năm 1538 (27). Ởđây, trong bài viết của mình, Tkachov dù có nêu ra một số chứng lýnhưng rồi ông vẫn tin Nguyễn Dữ là học trò của Nguyễn Bỉnh Khiêm.Chúng tôi nghĩ, giả sử, nếu cụ Nguyễn Bỉnh Khiêm trước khi đỗ đạt vàlàm quan cho nhà Mạc (trước 1535) thì đã từng là một thầy đồ nghèocó mở trường dạy học ở quê, thì chưa chắc cụ Thượng thư đã choNguyễn Dữ theo học. Bởi lẽ, Nguyễn Bỉnh Khiêm xuất thân trong giađình nho sĩ bình dân nghèo. Ông cụ thân sinh là Nguyễn Văn Định tuyhọc hành thông minh hay chữ nhưng vẫn là bạch diện thư sinh, may màcụ Thượng thư Nhữ Văn Lan thương tình gã con gái đã luống tuổi cho,thì lúc này về lý lịch nhân thân của gia đình ông có thay đổi đôi chút.Trong khi đó, cụ Nguyễn Dữ lại xuất thân là thế gia vọng tộc, khoa hoạn,thân phụ ông từng đỗ Tiến sĩ đời Hồng Đức vào năm 1596, làm quanđến chức Thượng thư bộ Hộ. Và chắc chắn rằng với nhiệm vụ v ...