Nông Nghiệp - Khí Tượng Nông Nghiệp phần 9

Đến giữa thập niên 1950, các thí nghiệm số trở nên dễ dàng hơn với sự trợ giúp của máy tính. Các dụ báo thời tiết đầu tiên bằng phương pháp số đã sử dụng các mô hình chính áp(với một mực thẳng đứng) và đã dự báo các chuyển động qui mô lớn của sóng Rossby vùng vĩ độ trung bình một cách thành công.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nông Nghiệp - Khí Tượng Nông Nghiệp phần 9 Front tĩnh: khi hai kh i không khí không ñ y nhau n a, front không di chuy n thì g i là• front tĩnh. Trư ng h p này thư ng x y ra khi front ñang di chuy n g p r ng ho c núi cao ch n l i. Th i ti t trong front tĩnh thư ng có mưa.c) Xoáy thu n Xoáy thu n còn ñư c g i là xoáy t , ñó là m t vùng xoáy ñư c t o thành do không khíchuy n ñ ng trong m t vùng khí áp th p. Dòng không khí di chuy n t ngoài vào trung tâm,ngư c chi u kim ñ ng h ( B c bán c u).Khi xoáy thu n chuy n ñ ng, quan sát th y có chuy n ñ ng ñi lên trung tâm, vì th ñâythư ng có nhi u mây và mưa.Hình 11.1 là mô hình bi u th m t xoáy thu n. Vùng xoáy thu n thư ng có hình tròn v i nhi uñư ng ñ ng áp ñóng kín, s p x p vòng quanh trung tâm. Áp su t không khí trung tâm là nhnh t và tăng d n ra ngo i vi. Xoáy thu n làm xu t hi n tác d ng ti p xúc gi a hai kh i không khíkhác nhau v nhi t ñ nên trong xoáy thu n thư ng có hai front, front nóng phía ðông Nam vàfront l nh phía Tây Nam. Hai front ch m l i trung tâm xoáy thu n, gi a hai front là vùngnóng g i là khu nóng. Vì kho ng không gian c a khu nóng b kh i không khí ñ ng nh t có khí ápcao hơn chi m c nên các ñư ng ñ ng áp ñây có d ng nh ng ñư ng th ng (hình 11.3). Hình 11.1. Mô hình xoáy thu n Hình 11.2. Mô hình xoáy ngh chÐư ng kình trung bình c a xoáy thu n vào kho ng 1000 km. Chi u cao trung bình 3 - 4 km.Xoáy thu n chuy n ñ ng d c theo các ñư ng ñ ng áp c a khu nóng, v i t c ñ t 30 - 50 km/h.d) Xoáy ngh ch Xoáy ngh ch còn g i là xoáy t n, là m t vùng khí áp cao, trong ñó gió t o thành xoáy t nt trung tâm ra xung quanh, thu n chi u kim ñ ng h ( B c bán c u). Khi xoáy ngh ch chuy nñ ng, ngư i ta quan sát th y có các dòng không khí ñi xu ng trung tâm, vì th th i ti t trongxoáy ngh ch thư ng là th i ti t t t, quang mây và khô ráo. Mùa h , th i ti t trong xoáy ngh chthư ng nóng và quang mây, còn mùa ñông thì tr i n ng kèm theo l nh giá.Trư ng ð i h c Nông nghi p 1 - Giáo trình Khí tư ng Nông nghi p--------------------------------------------- 198 Hình 11.3. B n ñ th i ti t xoáy thu n vùng xoáy ngh ch, khí áp gi m d n t trung tâm ra ngo i vi, ñư ng ñ ng áp trung tâmxoáy ngh ch có tr s l n, cá bi t có th ñ t t i 1080mb. Ch ngo i vi xoáy ngh ch m i có th cófront. Ða s xoáy ngh ch có các l p khí quy n dư i th p là kh i không khí ñ ng nh t, vì v ychúng không có front và do ñó th i ti t trong xoáy ngh ch ñư c quy ñ nh b i các tính ch t c akh i không khí ñó nên tương ñ i n ñ nh (hình 11.2). Xoáy ngh ch là m t vùng không khí l n,ñư ng kính có th ñ t t i trên 2.000 km. T c ñ gió trong xoáy ngh ch nh hơn trong xoáy thu n,trung bình kho ng 25 km/h.1.3. D báo th i ti t D báo th i ti t có ý nghĩa c c kỳ quan tr ng ñ i v i s n xu t và ñ i s ng, nh m phòngch ng và h n ch thiên tai, thi t l p k ho ch s n xu t, khai thác ti m năng khí h u... Ngư i tathư ng s d ng nhi u phương pháp ñ d báo th i ti t. Các công c ñ d báo th i ti t g m cób n ñ Synôp m t ñ t, b n ñ Synôp cao không, các lo i gi n ñ E-MA... Ngoài ra, nh nh ngb c nh v tinh và các công c thông tin hi n ñ i ngư i ta có th làm ñư c nh ng d báo dài h ntrên ph m vi l n hơn.a) D báo th i ti t b ng b n ñ Synôp T i Trung tâm D báo khí tư ng - th y văn Qu c gia ngư i ta nh n ñư c nh ng thông tinquan tr c khí tư ng m t ñ t t m ng lư i các tr m khí tư ng trên toàn qu c và các thông tin tcác v tinh khí tư ng v tr ng thái th i ti t vùng. T nh ng thông tin ñó, ngư i ta ti n hành xâyd ng các b n ñ th i ti t g i là b n ñ Syn p (xu t phát t ch Hy L p Synopticos có nghĩa lànhìn, xem xét ñ ng th i). S xu t hi n c a kh i không khí và front, s phát tri n và di chuy nc a xoáy thu n và xoáy ngh ch là nh ng quá trình Synôp cơ b n t o nên th i ti t trên nh ng vùngTrư ng ð i h c Nông nghi p 1 - Giáo trình Khí tư ng Nông nghi p--------------------------------------------- 199không gian r ng l n. Rõ ràng là mu n bi t ñư c v nh ng thay ñ i th i ti t trong tương lai g n,c n ph i hi u và di n ñ t ñư c nh ng ñi u ki n th i ti t và ñ c ñi m phát tri n c a các quá trìnhv t lý trên m t lãnh th r ng l n. Các b n ñ Syn p cho ta hình nh c th v tr ng thái th i ti t m i th i ñi m. B n ñ Synôp hay b n ñ th i ti t là nh ng b n ñ ñ a lý trên ñó ngư i ta dùngnh ng ch s và ký hi u qui ư c ñ ghi các s li u quan tr c nhi u tr m khí tư ng vào nh ngth i ñi m xác ñ nh, nh ng th i ñi m ñó g i là kỳ quan tr c Synôp. B n ñ Synôp giúp ta th y rõs s p x p và ngu n g c c a các kh i không khí, các front và tình tr ng khí quy n th i ñi m nàoñó. Mu n d ñoán th i ti t trư c h t c n ph i th y trong m t th i gian nh t ñ nh có nh ngquá trình v t lý nào x y ra, hư ng và cư ng ñ m nh hay y u. Ngư i ta thư ng so sánh các b nñ syn p các th i ñi m trong ngày (ví d các th i ñi m cách nhau 6, 12 hay 24 gi . M i b n ñ Synôp bi u di n s phân b th i ti t trên các khu v c trong m t th i ñi mnh t ñ nh. Hai b n ñ k nhau theo th i gian có th nêu lên nh ng quá trình v t lý nào ñó x y ratrong khí quy n trong kho ng th i gian ñó. So sánh hai b n ñ th i ti t, có th xác ñ nh ñư c cáckh i không khí, các front, các xoáy thu n, xoáy ngh ch ñã di chuy n theo ñư ng nào, trong tươnglai hư ng và t c ñ di n bi n ra sao. Vi c phân tích này giúp ta nh n bi t ñư c thay ñ i c atrư ng áp su t khí quy n, s xu t hi n front nóng hay l nh, vùng có giông và mưa Hình 11.4. B n ñ Syn p (Trên b n ñ trình bày các ñư ng ñ ng áp, front, t c ñ và hư ng gió...)Trư ng ð i h c Nông nghi p 1 - Giáo trình Khí tư ng Nông nghi p--------------------------------------------- 200 Th i gian làm d báo th i ti t càng ng n thì xác su t d báo chính xác s càng cao. ð dbáo th i ti t dài h n trong kho ng th i gian m t tu n, m t tháng và hơn n a ngư i ta c n nghiênc u hoàn thi n phương pháp Synôp. Hi n nay ngư ...