VIÊM PHỔI DO PNEUMOCYSTIS JIROVECI TRÊN BỆNH NHÂN HIV/AIDS

Đặt vấn đề: Viêm phổi do Pneumocystis jiroveci (PcP) là bệnh cơ hội thường chỉ gặp trên bệnh nhân nhiễm HIV đã chuyển qua AIDS. Tại Việt Nam, nghiên cứu về PcP trên cộng đồng này còn hạn chế.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
VIÊM PHỔI DO PNEUMOCYSTIS JIROVECI TRÊN BỆNH NHÂN HIV/AIDS VIÊM PHỔI DO PNEUMOCYSTIS JIROVECI TRÊN BỆNH NHÂN HIV/AIDS TÓM TẮT Đặt vấn đề: Viêm phổi do Pneumocystis jiroveci (PcP) là bệnh cơ hộithường chỉ gặp trên bệnh nhân nhiễm HIV đã chuyển qua AIDS. Tại Việt Nam,nghiên cứu về PcP trên cộng đồng này còn hạn chế. Mục tiêu nghiên cứu: Xác định tỉ lệ PcP trên bệnh nhân nhiễm HIV/AIDSbị viêm phổi nhiễm trùng tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới (BVBNĐ) và mô tả đặcđiểm lâm sàng, cận lâm sàng, điều trị của các trường hợp bệnh. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang các trườnghợp nhiễm HIV/AIDS bị PcP trong số 225 ca nội soi phế quản ống mềm tạiBVBNĐ từ tháng 3 năm 2005 đến tháng 3 năm 2006. Kết quả nghiên cứu: Tỉ lệ PcP trên bệnh nhân nhiễm HIV/AIDS bị viêmphổi nhiễm trùng là 56,4%. Đa số bệnh nhân nam (91,3%), tuổi trung bình 29 ± 6.Có 99,2% trường hợp được xác định đã chuyển qua AIDS với CD4 trung bình là33/mm3 nhưng chỉ 65,4% bệnh nhân biết nhiễm HIV và 98,4% trường hợp khôngđiều trị dự phòng PcP trước nhập viện. 62,2% trường hợp đồng nhiễm tại phổi từ 1đến 5 tác nhân khác (trực trùng kháng toan-cồn, vi trùng, vi nấm); 118 trường hợp(93%) có bệnh đi kèm đa số là bệnh nhiễm trùng. Triệu chứng lâm sàng thườnggặp là sốt (93,7%) và ho (86,6%). X quang phổi ghi nhận 41,7% trường hợp có tổnthương mô kẽ, 9,4% trường hợp không có tổn thương. Kết luận: PcP là bệnh viêm phổi nhiễm trùng thường gặp nhất trên bệnhnhân AIDS tại Tp.HCM. Bệnh thường đồng nhiễm nhiều tác nhân và thường cóbệnh đi kèm nên gây khó khăn cho chẩn đoán và điều trị. Cần quan tâm đến PcPtrong điều trị và dự phòng các bệnh viêm phổi nhiễm trùng trên bệnh nhân AIDStại Việt Nam. ABSTRACT Objectives:To determine the ratio of PcP in pulmonary infections forHIV/AIDS patients at Hospital for Tropical Diseases and to describe clinical,laboratory features, treatment of those cases. Marterials and method: a cross-sectional study design was applied tostudy HIV/AIDS patients who has been PcP of 225 cases with fiberopticbronchoscopy from March/2005 to March/2006 in Hospital for Tropical D iseases,HoChiMinh City. Results: The ratio of PcP in pulmonary infections for HIV/AIDS patients is56.4%. The mean age of PcP patients was 29 ± 6 and most of them were male(91.3%); 99.2% patients were in AIDS stage with the average CD4 count was 33cells/ mm3; 65.4% knew they had infected HIV and 98.4% has not prevented PcPbefore hospitalization; 62.2% were co-infected with from 1 to 5 other causativepathogens (AFB, bacteria, fungi); 118 cases (93%) has other accompanieddiseases, most of them are infectious diseases.Fever(93.7%) and cough (86.6%)are regular clinical symtoms. In chest X ray, there are 41.7% cases with interstitialspaces, 9.4% cases without any lesions. Conclusion: PcP is the most common pulmonary infections for AIDSpatients in HCMC.It often has co-infected causative pathogens and accompanieddiseases. These problems give a lots of difficulty in diagnosis and treatment. Wehave to pay attention PcP in treatment and prophylaxis in pulmonary infections forAIDS patients in Viet Nam. ĐẶT VẤN ĐỀ Pneumocystis jiroveci được Carlos Chaga và Antonio Carini lần lượt pháthiện trên chuột lang vào năm 1909, 1910 tại Barzil nhưng cả 2 ông đều lầm khicho rằng đó là 1 giai đoạn của chu trình phát triển Trypanosome. Năm 1912,Delanoe (Viện Pasteur – Paris) xác định đó không phải là Trypanosome và đặt tênlà Pneumocystis carinii. Năm 2001, các P.carinii gây bệnh trên người được đổi (5) . Bệnh viêm phổi do P.carinii trước đó có tên viết tắt là PCPtên là P. jiroveci(Pneumocystis carinii pneumonia), sau khi đổi tên tác nhân vẫn viết tắt là PCPhoặc PcP (Pneumocystis pneumonia) (4). PcP là một trong những bệnh nhiễm trùng cơ hội thường gặp nhất trên bệnhnhân nhiễm HIV/AIDS. Trước đại dịch AIDS, PcP rất hiếm gặp chỉ ghi nhận ởnhững người suy dinh dưỡng nặng, người bị các bệnh ác tính hoặc dùng các thuốcgiảm miễn dịch kéo dài. Khi AIDS bùng phát, PcP gia tăng nhanh chóng tại cácnước công nghiệp phát triển. Việc áp dụng liệu pháp kháng Retrovirus hoạt tínhcao (HAART - Highly Active AntiRetroviral Therapy) ở các quốc gia công nghiệpphát triển đã làm giảm đáng kể số mới mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội kết hợpvới AIDS, trong đó có PcP. Tuy vậy, PcP vẫn còn là bệnh chỉ điểm AIDS thườnggặp nhất trong cộng đồng người nhiễm HIV ở những quốc gia này. Ở các nướcđang phát triển, PcP vẫn được xem là một vấn đề sức khoẻ quan trọng dù số hiệnmắc của PcP thay đổi khá nhiều chủ yếu tùy thuộc vào khả năng chẩn đoán và sựlưu tâm báo cáo ca bệnh ở các quốc gia, địa phương (1),(5). Tại Việt Nam, trước năm 2003 chỉ xác định được một vài trường hợp PcPtrên bệnh nhân AIDS ở BVBNĐ - Tp.HCM và Viện Y học lâm sàng các bệnhnhiệt đới - Hà Nội (8),(10). Năm 2003, trong một nghiên cứu tác nhân gây viêm phổitrên 95 bệnh nhân nhiễm HIV/AIDS có BK đàm âm thực hiện tại bệnh viện Phạ mNgọc Thạch -Tp.HCM sử dụng kỹ thuật rửa phế quản – phế nang qua nội soi cho (11)kết quả 51,6% là PcP . Vấn đề đặt ra là tỉ lệ PcP có thật sự cao và bệnh cảnhlâm sàng, cận lâm sàng của bệnh trên người nhiễm HIV/AIDS tại Việt Nam nhưthế nào nếu nghiên cứu với mẫu khảo sát lớn hơn và không giới hạn trong nhữngbệnh nhân BK đàm âm. Để góp phần giải quyết vấn đề trên, nghiên cứu của chúng tôi được thựchiện với mục tiêu: 1. Xác định tỉ lệ PcP trên bệnh nhân nhiễm HIV/AIDS bị viêm phổi nhiễmtrùng nhập viện tại BVBNĐ. 2. Mô tả một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và điều trị các trường hợpPcP trên bệnh nhân nhiễm HIV/AIDS bị viêm phổi nhiễm trùng nhập viện tạiBVBNĐ. ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁ ...