Ô nhiễm nước và diễn biến chất lượng nước của các hệ thống thủy nông vùng đồng bằng - PGS.TS. Lê Đình Thành

Mời các bạn cùng tham khảo nội dung bài viết "Ô nhiễm nước và diễn biến chất lượng nước của các hệ thống thủy nông vùng đồng bằng" dưới đây để nắm bắt được đặc điểm của hệ thống thủy nông lớn và các nguyên nhân chính gây ô nhiễm nước, chất lượng nước, hệ thống thủy nông An Kim Hải và Bắc Nam Hà,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ô nhiễm nước và diễn biến chất lượng nước của các hệ thống thủy nông vùng đồng bằng - PGS.TS. Lê Đình Thành« nhiÔm níc vµ diÔn biÕn chÊt lîng níc cña c¸c hÖ thèng thñy n«ng vïng ®ång b»ng PGS.TS Lª §×nh Thµnh Khoa Kü thuËt bê biÓn, Trêng §¹i häc Thñy lîiTóm tắtChÊt lîng níc cña c¸c hÖ thèng thñy n«ng lín thuéc vïng ®ång b»ng, n¬i cã nhiÒukhu d©n c tËp trung nh thÞ trÊn, thÞ x·, thµnh phè vµ cã c¸c khu c«ng nghiÖp ph¸ttriÓn,... ®ang bÞ « nhiÔm do c¸c lo¹i chÊt th¶i tõ sinh ho¹t, c«ng nghiÖp, lµng nghÒ vµc¸c lo¹i hãa chÊt dïng trong n«ng nghiÖp. C¸c hÖ thèng thñy n«ng lín ngoµi nhiÖmvô cÊp níc cho tíi, cßn cÊp níc cho sinh ho¹t vµ c¸c môc ®Ých kh¸c. Do vËy vÊn®Ò m«i trêng vµ chÊt lîng níc cµng cÇn ®îc quan t©m vµ b¶o vÖ. Bµi b¸o nµyph©n tÝch vµ tr×nh bµy mét sè kÕt qu¶ bíc ®Çu vÒ nguyªn nh©n g©y « nhiÔm níc vµhiÖn tr¹ng chÊt lîng níc cña hai hÖ thèng thñy n«ng ®iÓn h×nh vïng ®ång b»ngs«ng Hång lµ An Kim H¶i vµ B¾c Nam Hµ, tõ ®ã kiÕn nghÞ mét sè biÖn ph¸p b¶o vÖ.I. §Æt vÊn ®Ò ViÖt Nam cã nhiÒu hÖ thèng thñy n«ng lín víi tæng diÖn tÝch tíi tiªu trªndíi mét tr¨m ngµn ha, phÇn lín c¸c hÖ thèng thñy n«ng lín thuéc c¸c khu vùc ®ångb»ng, n¬i cã nhiÒu khu d©n c tËp trung nh thÞ trÊn, thÞ x·, thµnh phè vµ cã c¸c khuc«ng nghiÖp ph¸t triÓn,... Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, do ph¸t triÓn n«ng nghiÖp nhiÒu lo¹iph©n bãn hãa häc vµ thuèc b¶o vÖ thùc vËt bÞ l¹m dông ®· g©y ra nhiÒu vÊn ®Ò ®èi víichÊt lîng níc kªnh. MÆt kh¸c nhiÒu hÖ thèng thñy n«ng ngoµi nhiÖm vô cÊp níccho tíi, cßn cÊp níc cho sinh ho¹t vµ c¸c môc ®Ých kh¸c. Do vËy vÊn ®Ò m«i trêngvµ chÊt lîng níc cµng cÇn ®îc quan t©m vµ b¶o vÖ. HiÖn nay mét sè hÖ thèng thñyn«ng lín bíc ®Çu ®· ®îc ®¸nh gi¸ nguyªn nh©n, diÔn biÕn chÊt lîng níc ®Ó cãnh÷ng c¬ së ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ. Bµi b¸o nµy ph©n tÝch vµ tr×nh bµy mét sèkÕt qu¶ bíc ®Çu vÒ nguyªn nh©n g©y « nhiÔm níc vµ hiÖn tr¹ng chÊt lîng níc cñahai hÖ thèng thñy n«ng ®iÓn h×nh vïng ®ång b»ng lµ An Kim H¶i (H¶i Phßng, H¶iD¬ng) vµ B¾c Nam Hµ (Hµ Nam, Nam §Þnh), tõ ®ã kiÕn nghÞ c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ.II. §Æc ®iÓm c¸c hÖ thèng thñy n«ng lín vµ c¸c nguyªnnh©n chÝnh g©y « nhiÔm níc C¸c hÖ thèng thñy n«ng ë ViÖt Nam trong hµng chôc n¨m qua ®· gãp phÇn rÊtlín trong c«ng cuéc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp nãi riªng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi nãichung cho nhiÒu vïng cña ®Êt níc, ®Æc biÖt lµ nh÷ng vïng qu¸ thiÕu nguån níctrong mïa kh« nh c¸c hÖ thèng Nha Trinh- L©m CÊm (Ninh ThuËn), s«ng Quao, CµGi©y (B×nh ThuËn) hay nh÷ng vïng ngËp óng nh B¾c Nam Hµ (Hµ Nam, Nam§Þnh),... Nh÷ng ®Æc ®iÓm chÝnh cña c¸c hÖ thèng thñy n«ng lín ë níc ta hiÖn nay lµ:  §îc x©y dùng vµ ho¹t ®éng trong nhiÒu n¨m, viÖc duy tu b¶o dìng hµng n¨m cßn h¹n chÕ, tæn thÊt nguån níc lµ ®¸ng kÓ. ViÖc qu¶n lý, khai th¸c cßn yÕu nªn hiÖu qu¶ cha ®¹t nh thiÕt kÕ. 1  C¸c hÖ thèng thñy n«ng thêng ®i qua nhiÒu vïng d©n c tËp trung, c¸c khu c«ng nghiÖp, lµng nghÒ cã nguy c¬ g©y « nhiÔm m«i trêng níc rÊt cao.  NhiÒu hÖ thèng lµ liªn tØnh vµ thêng cã nhiÖm vô tíi, tiªu kÕt hîp nªn viÖc ph©n cÊp qu¶n lÝ, ®iÒu phèi còng gÆp khã kh¨n.  Ngoµi nhiÖm vô cÊp níc tíi, nguån níc cña c¸c hÖ thèng cßn ®îc dïng cho cÊp níc sinh ho¹t (qua xö lý), vÝ dô cÊp níc cho nhµ m¸y níc An D¬ng, VËt C¸ch cña hÖ thèng An Kim H¶i (H¶i Phßng). HiÖn nay, c¸c kÕt qu¶ ®iÒu tra, nghiªn cøu cho thÊy c¸c nguyªn nh©n chÝnh g©y« nhiÔm chÊt lîng níc c¸c hÖ thèng thñy n«ng lín ë vïng ®ång b»ng lµ:1) R¸c th¶i sinh ho¹t vµ phÕ th¶i x©y dùng tõ c¸c khu vùc d©n c, ®« thÞ, hiÖn nay hÇu hÕt r¸c th¶i sinh ho¹t hµng ngµy cña c¸c côm d©n c, ®Æc biÖt lµ c¸c khu chî n«ng th«n däc theo c¸c kªnh vµ phÕ th¶i x©y dùng nhµ cöa ®Òu ®æ xuèng bê vµ lßng kªnh. ¤ nhiÔm níc cßn do c¸c ho¹t ®éng t¾m giÆt, röa c¸c dông cô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp trong kªnh,...2) Níc th¶i sinh ho¹t tõ c¸c khu d©n c, vµ níc th¶i tõ c¸c lµng nghÒ Níc th¶i ch¨n nu«i thñ c«ng, tõ c¸c hé ch¨n nu«i tËp trung ®Òu ®æ trùc tiÕp vµo kªnh mµ kh«ng hÒ cã mét xö lý s¬ bé nµo, vÝ dô níc th¶i tõ c¸c ho¹t ®éng ë lµng nghÒ thñ c«ng x· Hßa HËu, Lý Nh©n (hÖ thèng B¾c Nam Hµ), hay níc th¶i ch¨n nu«i ë khu vùc CÇu §á (hÖ thèng An Kim H¶i).3) ChÊt th¶i tõ c¸c ho¹t ®éng c«ng nghiÖp, c¸c bÖnh viÖn trong hÖ thèng vµ l©n cËn, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y nhiÒu c¬ së s¶n xuÊt c«ng nghiÖp ®îc x©y dùng mµ viÖc xö lý níc th¶i cßn rÊt h¹n chÕ. MÆt kh¸c do hÖ thèng thñy n«ng lín, liªn tØnh nªn cã nhiÒu bÖnh viÖn cÊp huyÖn trong vïng còng lµ nguån g©y « nhiÔm níc hÖ thèng kªnh.4) Níc håi quy tõ c¸c vïng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, do t¨ng vô, sö dông ph©n ho¸ häc vµ thuèc b¶o vÖ thùc vËt t¨ng vµ thiÕu híng dÉn kü thuËt nªn dÉn ®Õn ...